Articles

ਲਾਈਕ-ਕਮੈਂਟ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਦੀ ਰੀਲ ?

ਲੇਖਕ: ਡਾ. ਸਤਿਆਵਾਨ ਸੌਰਭ

ਨੌਜਵਾਨ ਇਸ ਸਮੇਂ ਅਸਲ ਅਤੇ ਰੀਲ ਲਾਈਫ ਜੀਅ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਅਸਲੀ ਸੰਸਾਰ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਰਚੁਅਲ ਸੰਸਾਰ ਹੈ. ਨੌਜਵਾਨ ਇਸ ਵਰਚੁਅਲ ਦੁਨੀਆ ਯਾਨੀ ਰੀਲ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲਾਈਕਸ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਖਤਰੇ ‘ਚ ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ TikTok ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਰੀਲਾਂ ਅਤੇ ਮੀਮਜ਼ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ‘ਤੇ ਵੀਡੀਓ ਪੋਸਟ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਰੀਲਜ਼ ਵਿੱਚ ਜਾਣਕਾਰੀ ਭਰਪੂਰ, ਮਜ਼ਾਕੀਆ, ਪ੍ਰੇਰਣਾਦਾਇਕ ਅਤੇ ਡਾਂਸ ਸਮੇਤ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਵੀਡੀਓ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਰੀਲਜ਼ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ‘ਤੇ ਛੋਟੇ ਵੀਡੀਓ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਰੀਲਾਂ 30 ਸੈਕਿੰਡ ਦੀਆਂ ਸਨ ਪਰ ਹੁਣ ਇਸ ਨੂੰ ਵਧਾ ਕੇ 90 ਸੈਕਿੰਡ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਰੀਲਾਂ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਕ੍ਰੇਜ਼ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਿਤੇ ਵੀ ਰੀਲਾਂ ਬਣਾਉਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰ ਇਸ ਰੇਹੜੀ ਕਾਰਨ ਲੋਕ ਆਪਣਾ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਵਧਦੇ ਫਾਲੋਅਰਜ਼ ਦੇ ਕਾਰਨ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ‘ਚ ਰੀਲਾਂ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਕ੍ਰੇਜ਼ ਵਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਦੋਂ ਇਹ ਸ਼ੌਕ ਜਨੂੰਨ ਦੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਅਣਦੇਖੀ ਕਰਕੇ ਲੋਕ ਰੀਲ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਜਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਵੀ ਕੁਰਬਾਨ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਸ਼ਹਿਰ ‘ਚ ਹੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਫੇਸਬੁੱਕ ਅਤੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ‘ਤੇ ਫਾਲੋਅਰਸ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਰੇਲਵੇ ਟਰੈਕ, ਫਲਾਈਓਵਰ ‘ਤੇ ਰੀਲਾਂ ਬਣਾ ਕੇ, ਚੱਲਦੀ ਟਰੇਨ ‘ਚ ਕੋਚ ਦੇ ਡੱਬਿਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਖੜ੍ਹ ਕੇ ਜਾਂ ਬਾਈਕ ਦੀ ਸਵਾਰੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਨੌਜਵਾਨ ਇਸ ਸਮੇਂ ਅਸਲ ਅਤੇ ਰੀਲ ਲਾਈਫ ਜੀਅ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਅਸਲੀ ਸੰਸਾਰ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਰਚੁਅਲ ਸੰਸਾਰ ਹੈ. ਨੌਜਵਾਨ ਇਸ ਵਰਚੁਅਲ ਦੁਨੀਆ ਯਾਨੀ ਰੀਲ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲਾਈਕਸ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਖਤਰੇ ‘ਚ ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਰੀਲਾਂ ਨੂੰ ਰੌਚਕ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਈ ਨੌਜਵਾਨ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਰੁੜ ਰਹੇ ਹਨ ਜਦਕਿ ਕਈ ਨੌਜਵਾਨ ਟੁੱਟੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ‘ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਰੀਲਾਂ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਹਰ ਵਰਗ ਦੇ ਲੋਕ ਰੀਲਾਂ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਦੀਵਾਨੇ ਹਨ, ਪਰ ਖਾਸ ਕਰਕੇ 16 ਤੋਂ 40 ਸਾਲ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨ ਵਰਗ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕ੍ਰੇਜ਼ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋਣ ਜਾਂ ਆਪਣੇ ਫਾਲੋਅਰਜ਼ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਜਨੂੰਨ ਵਿਚ ਇੰਨੇ ਗੁਆਚ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੁਝ ਵੱਖਰਾ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ, ਉਹ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਜਾਨ ਨੂੰ ਵੀ ਜੋਖਮ ਵਿਚ ਪਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।

ਲੋਕਪ੍ਰਿਅਤਾ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕਦੇ ਕੋਈ ਰੇਲਵੇ ਟ੍ਰੈਕ ‘ਤੇ ਟਰੇਨ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਦੇ ਕੋਈ ਬਹੁਮੰਜ਼ਿਲਾ ਇਮਾਰਤ ‘ਤੇ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਕੇ ਵੀਡੀਓ ਬਣਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਕਦੇ ਗੱਡੀ ਚਲਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਸਟੰਟ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਕਦੇ ਸੜਕਾਂ ਅਤੇ ਚੌਰਾਹਿਆਂ ‘ਤੇ ਡਾਂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਟੰਟ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਸਿਲਸਿਲੇ ਅਤੇ ਡੈਮਾਂ ‘ਤੇ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਕੇ ਰੀਲਾਂ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰ ਪਹਾੜ ‘ਤੇ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਕੇ ਅਜੀਬ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਝਰਨੇ ਅਤੇ ਜਲ ਭੰਡਾਰਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕਿਤੇ ਜਾਓ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਬੇਫਿਕਰ ਮਸਤੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਰੀਲਾਂ ਬਣਾਓ। ਕਈ ਵਾਰ ਰੇਲ ਪਟੜੀ ‘ਤੇ ਜਾ ਕੇ ਜਾਂ ਚੱਲਦੀ ਰੇਲਗੱਡੀ ਦੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਜਾਂ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ‘ਤੇ ਖੜ੍ਹ ਕੇ ਰੀਲਾਂ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।

ਰੀਲ ਲਾਈਫ ਨਾਲ ਤੁਲਨਾ ਕਰਕੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦਾ ਆਤਮ-ਸਨਮਾਨ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ‘ਚ ਪਰਫੈਕਟ ਦਿਖਣ ਦੀ ਦੌੜ ‘ਚ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪੋਸਟਾਂ ਨੂੰ ਲੋੜੀਂਦਾ ਹੁੰਗਾਰਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ ਤਾਂ ਉਹ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਅਸਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਥਿਤੀ ‘ਤੇ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਰਗਰਮ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਭੁਲੇਖੇ ‘ਚੋਂ ਨਿਕਲਣਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਮਾਪਿਆਂ ਅਤੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਅਸਲ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ, ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਹੈ ਤਾਂ ਰੀਲਾਂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਸ਼ੇ ਹਨ ਤੁਹਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪਾਉਣ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਕੋਈ ਵੀ ਸੰਗੀਤ, ਡਾਂਸ, ਤਕਨੀਕੀ ਗਿਆਨ, ਸਿਹਤ ਸੁਝਾਅ, ਧਰਮ, ਵਿਗਿਆਨ, ਤੰਦਰੁਸਤੀ, ਹਾਸਰਸ, ਵਿਅੰਗ, ਭੋਜਨ ਆਦਿ ਸਮੇਤ ਸੈਂਕੜੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ‘ਤੇ ਰੀਲਾਂ ਬਣਾ ਕੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰੀਲਾਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਸਮਾਂ ਬਤੀਤ ਕਰੋ, ਰੀਲਾਂ ਦੇਖਣ ਕਾਰਨ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕਰੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਗੱਲ ਕਰੋ।

ਫਾਲੋਅਰਸ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਦਾ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਟੇਲੇਂਟ ਹੈ ਤਾਂ ਫਾਲੋਅਰਸ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਧ ਜਾਣਗੇ। ਜੇਕਰ ਨੌਜਵਾਨ ਟਰੈਕ ‘ਤੇ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਕੇ ਰੀਲਾਂ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਇਹ ਬਹੁਤ ਗਲਤ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਦੂਜੇ ਬੱਚਿਆਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਮਾੜਾ ਅਸਰ ਪਵੇਗਾ। ਰੀਲਾਂ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਦੇਖਣ ਵਾਲੇ ਵੀ ਬੇਵਕੂਫ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਨੌਜਵਾਨ ਜਲਦੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋਣ ਲਈ ਰੀਲਾਂ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਬਹੁਤ ਗਲਤ ਹੈ। ਕਈ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਮੈਂ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਰੇਲਵੇ ਟਰੈਕਾਂ ਅਤੇ ਫਲਾਈਓਵਰਾਂ ‘ਤੇ ਰੀਲਾਂ ਬਣਾਉਂਦੇ ਵੇਖਦਾ ਹਾਂ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਰੀਲ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੋਈ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਜਗ੍ਹਾ ਚੁਣੋ। ਜੇਕਰ ਬੱਚੇ ਰੇਲ ਪਟੜੀਆਂ ‘ਤੇ ਜਾਂ ਖ਼ਤਰੇ ਵਾਲੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਰੀਲਾਂ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਕਾਰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਿਕ ਨੁਮਾਇਸ਼ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਫਾਲੋਅਰਸ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਨੌਜਵਾਨ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਨਤੀਜਾ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਉਹ ਅਸਲੀਅਤ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ। ਬੱਚੇ ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਦੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਸੁਣਦੇ। ਪੜ੍ਹਨ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਹ ਰੀਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਹੋਰ ਜੋਖਮ ਵੀ ਲਓ. ਅਜਿਹੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਕਾਊਂਸਲਿੰਗ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਮੋਬਾਈਲ ‘ਤੇ ਰੀਲਾਂ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਆਦਤ ਪੈਣ ਲੱਗੀ ਹੈ। ਬੱਚੇ ਘਰ ਵਿਚ ਇਕੱਲੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਖਿੱਚ ਹੈ. ਹਰ ਕੋਈ ਪਸੰਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦਾ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮੋਬਾਈਲ ਫ਼ੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਘੱਟ ਕਰਨ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ। ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਮੋਬਾਈਲ ਦੇਖਦੇ ਸਮੇਂ ਬੱਚੇ ਦੇ ਨਾਲ ਰਹਿਣ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਕੋਈ ਗਲਤ ਕੰਮ ਨਾ ਕਰ ਸਕੇ।

Related posts

ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਮੀਡੀਆ ‘ਚ ਭਾਰਤੀ ਲੋਕਤੰਤਰ ‘ਚ ਆਏ ਨਿਘਾਰ ਦੀ ਗੂੰਜ !

admin

ਦੀਵਾਲੀ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ‘ਤੇ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦਾ ਵੀ ਖਿਆਲ ਰੱਖੋ !

admin

ਹਨੇਰੇ ‘ਤੇ ਰੌਸ਼ਨੀ ਅਤੇ ਬੁਰਾਈ ‘ਤੇ ਚੰਗਿਆਈ ਦੀ ਜਿੱਤ ਵਾਲੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਅਲੋਪ ਹੋ ਰਹੇ ਦੀਵੇ !

admin