ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਤੋਂ ਦੂਰ, ਪਰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ !

ਕਿਤਾਬਾਂ ਬੰਦ ਅਲਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਸ਼ੀਸ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਝਾਕਦੀਆਂ ਹਨ।  ਪਰ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੇ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦਾ ਕ੍ਰੇਜ਼ ਲਗਾਤਾਰ ਘਟਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।  ਸ਼ਹਿਰ ਦੀਆਂ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਹੁਣ ਇਤਿਹਾਸ ਬਣ ਗਈਆਂ ਹਨ।  ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਨੇ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਲੈ ਲਈ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਚੰਗੀ ਦੋਸਤ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।  ਹੁਣ ਵੀ ਕਾਲਜ ਦੀਆਂ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੰਨਾਟਾ ਛਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਅਤੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਹੁਣ ਬੀਤੇ ਦੀ ਗੱਲ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।  ਆਲਮ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ‘ਚ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੇ ਖਜ਼ਾਨਿਆਂ ‘ਤੇ ਮੱਕੜੀਆਂ ਅਤੇ ਧੂੜ ਨੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ |  ਆਪਣੇ ਪਾਠਕਾਂ ਲਈ ਤਰਸਦੀਆਂ ਇਹ ਪੁਸਤਕਾਂ ਆਪਣੀ ਹਾਲਤ ’ਤੇ ਹੰਝੂ ਵਹਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।  ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਮਿੱਤਰ ਸਮਝਦੀਆਂ ਸਨ।  ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਪਹਿਲਾਂ ਲੋਕ ਦਿਨ ਦੇ ਕਈ ਘੰਟੇ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਸਨ।  ਪਰ ਅੱਜ ਦੀ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਤੋਂ ਕੋਹਾਂ ਦੂਰ ਹੈ।  ਇਸ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੇ ਕਈ ਨੌਜਵਾਨ ਅਜਿਹੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦਾ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ।  ਇਸ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਨੈੱਟਵਰਕਿੰਗ ਸਾਈਟਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਦੋਸਤ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਵੀ ਸਮਝਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।  ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਸਕੂਲੀ ਬੱਚੇ ਆਪਣੇ ਸਿਲੇਬਸ ਤੱਕ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਹੀ ਪੜ੍ਹ ਰਹੇ ਹਨ।  ਬੱਚੇ ਅਤੇ ਮਾਪੇ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੁੰਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।

15 ਫੀਸਦੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦਾ ਲਾਭ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ

ਜਿੱਥੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦਾ ਵਧੀਆ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਉਪਲਬਧ ਹੈ।  ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਲਜਾਂ ਵਿੱਚ ਸਕੂਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਕਈ ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਕਿਤਾਬਾਂ ਹਨ, ਪਰ ਕਾਲਜਾਂ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਸਿਰਫ਼ 15 ਫ਼ੀਸਦੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਹੀ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।  ਪੀਸੀ ਬਾਗਲਾ ਕਾਲਜ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇੱਥੋਂ ਦੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ 52 ਹਜ਼ਾਰ ਦੇ ਕਰੀਬ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦਾ ਭੰਡਾਰ ਹੈ ਪਰ ਸਿਰਫ਼ 15 ਫ਼ੀਸਦੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਰੁਚੀ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਹਨ।  ਸ਼ਹਿਰ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਕਈ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਅਤੇ ਰੀਡਿੰਗ ਰੂਮਾਂ ਦਾ ਵੀ ਇਹੀ ਹਾਲ ਹੈ।  ਇਨ੍ਹਾਂ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਲੋਕ ਹੀ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।  ਇਨ੍ਹਾਂ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਝੂਮਦਾ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ।

ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਮੋਬਾਈਲ-ਲੈਪਟਾਪ

ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਗਲਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਕੰਪਿਊਟਰ, ਮੋਬਾਈਲ ਅਤੇ ਲੈਪਟਾਪ ਦੇ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕਿਤਾਬਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।  ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੋਬਾਈਲ ਅਤੇ ਲੈਪਟਾਪ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਧੀ ਹੈ, ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਰੁਚੀ ਵੀ ਘਟੀ ਹੈ।  ਹੁਣ ਮੋਬਾਈਲ ਹੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦਾ ਚੰਗਾ ਮਿੱਤਰ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਇਸ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਦਿਨੋਂ ਦਿਨ ਨਵੀਆਂ ਕਾਢਾਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।  ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਨੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਇੱਕ ਧਾਗੇ ਵਿੱਚ ਜੋੜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।  ਕੋਈ ਵੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇੱਕ ਕਲਿੱਕ ਨਾਲ ਕਿਤੇ ਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।  ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਰੁਚੀ ਘਟਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਨਾਲ ਜੋੜੀ ਰੱਖਣ ਲਈ ਰੀਡਿੰਗ ਰੂਮਾਂ ਨੂੰ ਰਵਾਇਤੀ ਤੋਂ ਈ-ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।  ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣਾ ਪਵੇਗਾ।  ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਵੀ ਮਹਿੰਗਾਈ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।