ਸੋਹਣੇ ਦਿੱਖਣ ਅਤੇ ਫਿੱਟ ਰਹਿਣਾ ਹਰ ਇੱਕ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਹਰ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕ ਜਿੰਮ, ਭਾਰੀ ਕਸਰਤਾਂ, ਖੁਰਾਕਾਂ ਅਤੇ ਪੂਰਕਾਂ, ਇਲਾਜਾਂ ਅਤੇ ਉਪਚਾਰਾਂ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲੈਂਦੇ ਵੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਫਿਰ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਸਿਹਤ ਤੋਂ ਵਾਂਝੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਮੈਨੂੰ ਵੀਹਵਿਆਂ ਦੇ ਅਖੀਰਲੇ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਤੋਂ ਗੋਡਿਆਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ, ਪਿੱਠ ਦਰਦ, ਸਪੋਂਡਿਲਾਈਟਿਸ, ਵਾਲਾਂ ਦਾ ਸਫ਼ੈਦ ਹੋਣਾ ਆਦਿ ਦੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਬਾਰੇ ਈਮੇਲਾਂ ਅਤੇ ਚਿੱਠੀਆਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਕਾਰਨ ਕੀ ਹੈ?
ਆਓ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰੀਏ। ਇੱਕ ਬਗੀਚੇ ਵਾਲੀ ਪਾਈਪ ਲਓ, ਇਸਨੂੰ ਟੂਟੀ ਨਾਲ ਜੋੜੋ, ਇਸਨੂੰ ਮੋੜੋ ਅਤੇ ਟੂਟੀ ਚਾਲੂ ਕਰੋ … ਕੀ ਪਾਣੀ ਵਹਿੰਦਾ ਹੈ?
ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਵੀ ਅਨੇਕਾਂ ਐਸੀਆਂ ‘ਪਾਈਪਾਂ’ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ‘ਨਾੜੀਆਂ’ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ‘ਪ੍ਰਾਣ’ ਵਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਾਣ ਉਹ ਤਾਕਤ ਹੈ ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਸਾਰੀ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਸਾਡੀ ਜੀਵਨ-ਸ਼ਕਤੀ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਭੋਜਨ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ, ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ, ਹਵਾ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਘੰਟਿਆਂ ਤੱਕ ਜੀਅ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਪਰ ਪ੍ਰਾਣ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਇੱਕ ਨੈਨੋਸਕਿੰਟ ਵੀ ਨਹੀਂ।
ਆਧੁਨਿਕ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਅਨੇਕਾਂ ਮੋੜ ਅਤੇ ਗੰਢਾਂ ਪਾ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ, ਜੋ ਪ੍ਰਾਣ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਾਣ ਫਿਰ ਸੜਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਲੇਖ ਰਾਹੀਂ ਅਸੀਂ ਨਾੜੀਆਂ ਦੇ ਜਾਮ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਾਂਗੇ ਤਾਂ ਜੋ ਪ੍ਰਾਣ ਦਾ ਸੁਤੰਤਰ ਪ੍ਰਵਾਹ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਚਿਰੰਜੀਵ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਹੇ।
ਸਨਾਤਨ ਕ੍ਰਿਆ ਵਿੱਚ ਛੇ ਜੋੜਾਂ ਦੇ ਘੁੰਮਣ ਅਭਿਆਸ ਦੱਸੇ ਗਏ ਹਨ: ਗਰਦਨ, ਮੋਢਾ, ਗੁੱਟ, ਕਮਰ, ਗੋਡਾ ਅਤੇ ਗਿੱਟਾ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਅਭਿਆਸ ਅੰਦਰੂਨੀ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਨਾਲ, ਅੱਖਾਂ ਬੰਦ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਉੱਜਈ ਸਾਹ ਲੈਣ (ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਸਿਖਾਈ ਗਈ ਸੀ) ਨਾਲ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਹ ਵਾਧੂ ਉਮਰ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹਰ ਜੋੜ ਨੂੰ ਸੱਤ ਵਾਰੀ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਅਤੇ ਸੱਤ ਵਾਰੀ ਉਲਟ ਪਾਸੇ ਘੁਮਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਘੁੰਮਣ ਸਰੀਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਤਣਾਅ ਦਿੱਤੇ ਬਿਨਾਂ ਕੀਤੇ ਜਾਣੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ।
ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਤਾੜ ਆਸਣ ਕਰੋ। ਸਿੱਧੇ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਕੇ, ਆਪਣੇ ਪੈਰਾਂ ਦੀਆਂ ਉਂਗਲਾਂ ‘ਤੇ ਆ ਜਾਓ ਅਤੇ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦਾ ਭਾਰ ਦੋਵਾਂ ਪੈਰਾਂ ‘ਤੇ ਬਰਾਬਰ ਵੰਡਿਆ ਹੋਵੇ। ਫਿਰ ਆਪਣੀਆਂ ਦੋਵੇਂ ਬਾਹਾਂ ਨੂੰ ਆਕਾਸ਼ ਵੱਲ ਹਥੇਲੀਆਂ ਉੱਪਰ ਕਰਕੇ ਚੁੱਕੋ। ਉੱਜਈ ਸਾਹ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ ਇਸ ਆਸਣ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਬਣਾਏ ਰੱਖੋ।
ਤੁਸੀਂ ਪਾਵੋਗੇ ਕਿ ਇਹ ਬੁਨਿਆਦੀ ਅਭਿਆਸ ਜੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤਾਂ ਕਾਫ਼ੀ ਔਖੇ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਅਸਥਿਰਤਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਜਾਂ ਅੱਖਾਂ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦੀ ਤੀਵਰ ਇੱਛਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਅੰਦਰ ਦੀ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਭਾਵਨਾ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਹ ਇਹ ਵੀ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਨਾਲ ਕਿੰਨੇ ਅਸੰਗਠਿਤ ਹੋ।
ਯੋਗ, ਤੇਜ਼ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕਸਰਤਾਂ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਾਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਗੰਢਾਂ ਵਿੱਚ ਬੰਨ੍ਹਣ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਹ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਦੀ ਇੱਕ ਸੁੰਦਰ ਯਾਤਰਾ ਹੈ। ਇਸ ਰਸਤੇ ‘ਤੇ ਚੱਲੋ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਦੀ ਅਚੰਭਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਤਾਕਤ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਵੇਗਾ!
– ਅਸ਼ਵਿਨੀ ਗੁਰੂਜੀ ਧਿਆਨ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੇ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਕ ਹਨ ਅਤੇ ਵੇਦਿਕ ਵਿਗਿਆਨਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਗਿਆਨੀ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਿਤਾਬ “ਸਨਾਤਨ ਕ੍ਰਿਆ: ਦਿ ਏਜਲੈੱਸ ਡਾਇਮੇਨਸ਼ਨ” ਵ੍ਰਿਧਾਵਸਥਾ-ਰੋਧਕ ਵਿਗਿਆਨ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਗ੍ਰੰਥ ਹੈ।
ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ: www.dhyanfoundation.com