ਘੁਤਰੀ
ਸਕੂਲੋਂ ਆ ਸਾਈਕਲ ਖੜ੍ਹਾ
ਝੂਟੇ ਘੋੜਾ ਬਣ ਦਵਾਵੇ
ਲਾਡ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਲੜਾਵੇ
ਘੁਤਰੀ ਮੇਰਾ ਕੀ ਕਰਦਾ
ਮੈਂਨੂ ਬਾਪੂ ਆਖ ਬੁਲਾਵੇ
ਮੱਝਾਂ ਦਿਖਾਵੇ ਟੋਭੇ ਤੇ
ਕਦੇ ਗੋਦੀ ਕਦੇ ਮੋਢੇ ਤੇ
ਬਾਂਦਰ ਤੋਤੇ ਤੇ ਚਿੜੀਆਂ
ਮੋਰ ਪਾਉਂਦੇ ਪੈਲਾਂ ਦਿਖਾਵੇ
ਪਿੰਡ ਦਾ ਗੇੜਾ ਸ਼ਾਮੀ ਲਵਾਵੇ
ਘੁਤਰੀ ਮੇਰਾ ਕੀ ਕਰਦਾ
ਮੈਂਨੂ ਬਾਪੂ ਆਖ ਬੁਲਾਵੇ
ਬਿਠਾ ਮੈਂਨੂ ਤੜਕੇ ਪੜ੍ਹਾਵੇ
ਲਿਖਣੇ ਸੁੰਦਰ ਅੱਖਰ ਸਿਖਾਵੇ
ਫੜ੍ਹ ਕਾਠੀ ਸਾਇਕਲ ਉੱਤੇ ਬਿਠਾਵੇ
ਫਿਰ ਖੇਡਾਂ ਮੈਂਨੂ ਖਿਡਾਵੇ
ਵਾਲੀਵਾਲ ਅੰਡਰ-ਹੈਂਡ ਚੁਕਾਵੇ
ਘੁਤਰੀ ਮੇਰਾ ਕੀ ਕਰਦਾ
ਮੈਂਨੂ ਬਾਪੂ ਆਖ ਬੁਲਾਵੇ
———————00000———————
ਕਿੰਨੇ ਚੰਗੇ ਹੁੰਦੇ ਸੀ ਉਹ ਦਿਨ
ਦੇਖ ਲੈਂਦੇ ਨਾ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਹੌਂਕੇ
ਘੁਰਾੜੇ ਚੱਲਦੇ ਵਿੱਚ ਗਲੀਆਂ ਸੌਂਕੇ
ਹੁਣ ਲੋਕ ਮਤਲਬੀ ਹੋ ਗਏ
ਹੁਣ ਲੋਕ ਮਤਲਬੀ ਹੋ ਗਏ
ਦੇਖ ਲੈਂਦੇ ਨਾ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਹੌਂਕੇ
ਘੁਰਾੜੇ ਚੱਲਦੇ ਵਿੱਚ ਗਲੀਆਂ ਸੌਂਕੇ
ਹੁਣ ਲੋਕ ਮਤਲਬੀ ਹੋ ਗਏ
ਹੁਣ ਲੋਕ ਮਤਲਬੀ ਹੋ ਗਏ
ਕਿੰਨਾ ਸੀ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦਾ ਕਰਦੇ
ਖੇਡਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਮੂਹਰੇ ਘਰਦੇ
ਖਾਂਦੇ ਹੁੰਦੇ ਸੀ ਉਦੋਂ ਵੰਡਕੇ
ਨਾ ਖਾਂਦੇ ਹੁੰਦੇ ਖੋਹਕੇ
ਹੁਣ ਲੋਕ ਮਤਲਬੀ ਹੋ ਗਏ
ਹੁਣ ਲੋਕ ਮਤਲਬੀ ਹੋ ਗਏ
ਖੇਡਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਮੂਹਰੇ ਘਰਦੇ
ਖਾਂਦੇ ਹੁੰਦੇ ਸੀ ਉਦੋਂ ਵੰਡਕੇ
ਨਾ ਖਾਂਦੇ ਹੁੰਦੇ ਖੋਹਕੇ
ਹੁਣ ਲੋਕ ਮਤਲਬੀ ਹੋ ਗਏ
ਹੁਣ ਲੋਕ ਮਤਲਬੀ ਹੋ ਗਏ
ਸਾਰੇ ਲੱਗਦੇ ਹੁੰਦੇ ਘਰਦੇ
ਬੈਠੇ ਰਹਿੰਦੇ ਰੋੜੇ ਘੜ੍ਹਦੇ
ਛੱਡ ਜਾਂਦੇ ਪੀਹਚੋ ਵਾਹਕੇ
ਖੇਡਾਂਗੇ ਕੱਲ੍ਹ ਨੂੰ ਆਕੇ
ਫਿਕਰਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਭਜਾਕੇ
ਡਟ ਖੜ੍ਹਦੇ ਨਾਲ ਹੋਕੇ
ਨਾ ਪੈਂਦੇ ਪਿੱਛੇ ਹੱਥ ਧੋਕੇ
ਹੁਣ ਲੋਕ ਮਤਲਬੀ ਹੋ ਗਏ
ਹੁਣ ਲੋਕ ਮਤਲਬੀ ਹੋ ਗਏ
ਬੈਠੇ ਰਹਿੰਦੇ ਰੋੜੇ ਘੜ੍ਹਦੇ
ਛੱਡ ਜਾਂਦੇ ਪੀਹਚੋ ਵਾਹਕੇ
ਖੇਡਾਂਗੇ ਕੱਲ੍ਹ ਨੂੰ ਆਕੇ
ਫਿਕਰਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਭਜਾਕੇ
ਡਟ ਖੜ੍ਹਦੇ ਨਾਲ ਹੋਕੇ
ਨਾ ਪੈਂਦੇ ਪਿੱਛੇ ਹੱਥ ਧੋਕੇ
ਹੁਣ ਲੋਕ ਮਤਲਬੀ ਹੋ ਗਏ
ਹੁਣ ਲੋਕ ਮਤਲਬੀ ਹੋ ਗਏ
ਖੁਸ਼ ਹੁੰਦੇ ਉਦੋਂ ਕਹਾਕੇ
ਮਾਸੀਆਂ-ਚਾਚੀਆਂ ਦੀਆਂ ਗਾਲਾਂ ਖਾਕੇ
ਰੋਟੀ ਇਕ ਦੂਜੇ ਦਿਓ ਲਿਆਕੇ
ਬੁਰਕੀਆਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਮੂੰਹ ਪਾਕੇ
ਸੋਚਾਂ ਕਿੱਧਰ ਉਹ ਰਿਸ਼ਤੇ ਖੋ ਗਏ
ਹੁਣ ਲੋਕ ਮਤਲਬੀ ਹੋ ਗਏ
ਹੁਣ ਆਪਾਂ ਮਤਲਬੀ ਹੋ ਗਏ
ਮਾਸੀਆਂ-ਚਾਚੀਆਂ ਦੀਆਂ ਗਾਲਾਂ ਖਾਕੇ
ਰੋਟੀ ਇਕ ਦੂਜੇ ਦਿਓ ਲਿਆਕੇ
ਬੁਰਕੀਆਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਮੂੰਹ ਪਾਕੇ
ਸੋਚਾਂ ਕਿੱਧਰ ਉਹ ਰਿਸ਼ਤੇ ਖੋ ਗਏ
ਹੁਣ ਲੋਕ ਮਤਲਬੀ ਹੋ ਗਏ
ਹੁਣ ਆਪਾਂ ਮਤਲਬੀ ਹੋ ਗਏ
———————00000———————
ਕਿੱਧਰੇ ਵੱਜਿਆ ਢੋਲ ਅਵਾਜ਼ ਆਈ,
ਸੁਰਤ ਭੱਜ ਚੱਲੀ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਭਾਈ,
ਰੁੱਤ ਭਾਦੋਂ ਉੱਤੋਂ ਚੌਦੇਂ ਚੜ੍ਹ ਆਈ,
ਝੋਲੇ ਭਰ-ਭਰ ਖੇਡਾਂ ਲਿਆਵਾਂਗੇ,
ਮਾਏਂ ਆਜਾ ਆਪਾਂ ਮੇਲਾ ਦੇਖਣ ਜਾਵਾਂਗੇ |
ਨੌਂ ਵਾਲੀ ਬੱਸ ਤੇ ਸਭ ਆਉਣਗੇ ਜੀ,
ਅੱਜ ਵਿਹੜੇ ਰੌਣਕ ਲਾਉਣਗੇ ਜੀ,
ਸੁੱਖ ਦਾ ਦਿਨ ਇਕੱਠੇ ਬਿਤਾਵਾਂਗੇ,
ਭਰ ਪਤੀਲਾ ਕੜ੍ਹੀ-ਚੌਲ ਬਣਾਵਾਂਗੇ,
ਮਾਏਂ ਆਜਾ ਆਪਾਂ ਮੇਲਾ ਦੇਖਣ ਜਾਵਾਂਗੇ |
ਲੈ ਦੇਈਂ ਤਾਸ਼ ਖੇਡਣ ਲਈ ਸੀਪ,
ਨਾਲੇ ਫੌਜੀਆਂ ਵਾਲੀ ਜੀਪ,
ਇੱਕ ਬੱਸ ਵੱਡੀ ਹੋਵੇ ਖੁੱਲਦੀ ਬਾਰੀ,
ਮੂਹਰੇ ਸ਼ੀਸ਼ਾ ਲੱਗੀ ਅਲਮਾਰੀ,
ਹਾੜ੍ਹਾ ਇੱਕ ਮੱਝ ਨਾਲੇ ਹੋਵੇ ਕੱਟੀ,
ਸਮੋਸੇ ਨਾਲ ਖਾਵਾਂਗੇ ਚਟਨੀ ਖੱਟੀ,
ਪਕੌੜੇ-ਬਰਫ਼ੀ ਘਰ ਲਈ ਵੀ ਲੈ ਆਵਾਂਗੇ,
ਮਾਏਂ ਆਜਾ ਆਪਾਂ ਮੇਲਾ ਦੇਖਣ ਜਾਵਾਂਗੇ |
ਸਕੂਲੋਂ ਛੁੱਟੀ ਬਾਅਦ ਬਾਪੂ ਜਾਊ,
ਚੇਤੇ ਹੁਣ ਬੈਠ ਸਕੀਮ ਲੜਾਊ,
ਟਰੈਕਟਰ-ਟਰਾਲੀ ਬਾਪੂ ਨਾਲ ਲੈ ਆਊ,
ਭਾਵੇਂ ਕਿੰਨੀਆਂ ਚੀਜਾਂ ਬੇਬੇ ਨਾਲ ਲੈ ਆਇਆ,
ਚੰਦਰੇ ਨੂੰ ਸਬਰ ਹਾਲੇ ਨਾ ਆਇਆ,
ਬਚੀ ਕਸਰ ਅੱਥਣੇ ਕੱਢ ਆਵਾਂਗੇ,
ਮਾਏਂ ਆਜਾ ਆਪਾਂ ਮੇਲਾ ਦੇਖਣ ਜਾਵਾਂਗੇ |
———————00000———————
ਇੱਕ-ਅੱਧੀ ਲਾਹ ਖਵਾ ਦਿੰਦੀ
ਮੈਂਨੂ ਦਬਕਾ ਦੇ ਬਿਠਾ ਦਿੰਦੀ
ਖੜ੍ਹਾ ਹੁੰਦਾ ਜਿੱਥੇ ਉਸੇ ਥਾਂ ਮੈਂਨੂ
ਰੋਜ ਸਵੇਰੇ ਕੰਮ ਤੇ ਜਾਣ ਲੱਗੇ
ਮੇਰੀ ਚੇਤੇ ਆਉਂਦੀ ਮਾਂ ਮੈਂਨੂ
ਬਾਪੂ ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਕੀ ਸੁਣਾ ਮੈਂਨੂ
ਕਿਹੜੇ ਪੇਪਰ ਛਪਿਆ ਦਿਖਾ ਮੈਂਨੂ
ਭਰ ਅੱਖਾਂ ਚੰਦਰੀ ਕਈ ਵਾਰ
ਗਲਵੱਕੜੀ ਲੈਂਦੀ ਸੀ ਪਾ ਮੈਂਨੂ
ਰੋਜ ਸਵੇਰੇ ਕੰਮ ਤੇ ਜਾਣ ਲੱਗੇ
ਮੇਰੀ ਚੇਤੇ ਆਉਂਦੀ ਮਾਂ ਮੈਂਨੂ
ਕਿਧਰੋਂ ਆਕੇ ਕੋਲ ਜੇ ਬਹਿਜੇ
ਇੱਕ ਵਾਰੀ ਮੇਰਾ ਨਾਮ ਤਾਂ ਲੈਜੇ
ਕਦੇ ਸੋਚਾਂ ਮੁੜ੍ਹ ਬਚਪਨ ਆਜੇ
ਉਹ ਕਰੇ ਚੁੰਨੀ ਦੀ ਛਾਂ ਮੈਂਨੂ
ਰੋਜ ਸਵੇਰੇ ਕੰਮ ਤੇ ਜਾਣ ਲੱਗੇ
ਮੇਰੀ ਚੇਤੇ ਆਉਂਦੀ ਮਾਂ ਮੈਂਨੂ
ਬਾਹਲਾ ਦੂਰ ਜਾਵੀਂ ਨਾ ਕੱਲਾ
ਭਾਵੇਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਨਾਲ ਤੂੰ ਲੈਜੀਂ
ਰਾਤੀ ਲੇਟ ਤਾਂ ਉੱਥੇ ਹੀ ਰਹਿਜੀਂ
ਚੱਲੀਂ ਹੌਲੀ ਰੇਸਾਂ ਲੌਂਣ ਨਾ ਬਹਿਜੀਂ
ਜੇ ਗੱਲਾਂ ਯਾਦ ਕਰਨ ਮੈਂ ਬਹਿਜਾਂ
ਯਾਦਾਂ ਛੱਡਦੀਆਂ ਉਹਦੀਆਂ ਮਸਾਂ ਮੈਨੂੰ
ਰੋਜ ਸਵੇਰੇ ਕੰਮ ਤੇ ਜਾਣ ਲੱਗੇ
ਮੇਰੀ ਚੇਤੇ ਆਉਂਦੀ ਮਾਂ ਮੈਂਨੂ
———————00000———————
ਰੋਜ਼ ਸਵੇਰੇ ਮੈਂ ਉੱਠਕੇ ਦੇਖਾਂ
ਕਮਲੀ ਹੁਣ ਇੱਧਰੋਂ ਦੀ ਆਉਗੀ
ਗਲਾਸ ਚਾਹ ਦਾ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਫੜਿਆ
ਉਠਾ ਮੈਂਨੂ ਮੇਰੇ ਮੂੰਹ ਨੂੰ ਲਾਉਗੀ
ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਜੇ ਆਪੇ ਫਿਰ ਉੱਠਕੇ
ਚਲਿਆ ਜਾਨਾਂ ਹੁੰਨਾ ਕੰਮ ਤੇ ਮੈਂ
ਖੌਰੇ ਕਦੇ ਮਿਲਣਾ-ਨਹੀਂ ਮਿਲਣਾ
ਇਸ ਧਰਤੀ ਜਾਂ ਉਸ ਚੰਨ ਤੇ ਤੈਂ
ਉਡੀਕਾਂ ਹੀ ਮੇਰੇ ਪੱਲੇ ਰਹਿਗੀਆਂ
ਇਹ ਸੋਚ ਸ਼ਾਮੀ ਪੈ ਜਾਵਾਂ ਮੈਂ
ਅੱਲਾ ਕਰੇ ਤੇਰੇ ਬਾਰੇ ਹੀ ਸੋਚਦਾ
ਕਦੇ ਸੁੱਤਾ ਹੀ ਰਹਿ ਜਾਵਾਂ ਮੈਂ
ਨਾ ਮੁੜਕੇ ਵਾਪਿਸ ਜਾਣ ਦੇਵਾਂ
ਕਦੇ ਸੁਪਨੇ ਵਿੱਚ ਜੇ ਆ ਜਾਵੇਂ
ਤੂੰ ਆਪਣਾ ਹਾਲ ਤਾਂ ਸੁਣਾ ਜਾਵੇਂ
ਤੈਨੂੰ ਘੁੱਟ ਜੱਫੀ ਪਾ ਪੈ ਜਾਵਾਂ ਮੈਂ
ਕਦੇ ਸੁੱਤਾ ਹੀ ਰਹਿ ਜਾਵਾਂ ਮੈਂ
ਤੇਰੇ ਵਾਂਗੂ ਸੁੱਤਾ ਹੀ ਰਹਿ ਜਾਵਾਂ ਮੈਂ
———————00000———————
ਚੱਲ ਮਨਾਂ
ਅੱਖਾਂ ਤੇਰੀਆਂ ਚੋਂ ਡਿੱਗਦੇ ਅੱਥਰੂ
ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੇਬੇ ਤੋਂ ਲੁਕਾ ਲੈ
ਇਨ੍ਹਾਂ ਅੱਖਾਂ ਚ ਕੁੱਝ ਫਸਾ ਲੈ
ਆਹ ਐਨਕ ਹੀ ਫੜ੍ਹ ਲਾ ਲੈ
ਛੇਤੀ ਜਲਦੀ ਨਾਲ ਭਜਾ ਲੈ
ਗੱਡੀ ਲੁਧਿਆਣੇ ਵੱਲ ਨੂੰ ਪਾ ਲੈ
ਕੀਤੇ ਅਗਲੇ-ਪਿਛਲੇ ਜੋ ਮਾੜ੍ਹੇ
ਤਾਹੀਂ ਛੱਡ ਭੱਜ ਚੱਲੇ ਤੈਨੂੰ ਸਾਰੇ
ਚਾਰ ਅੱਖਰ ਕਾਪੀ ਤੇ ਵਾਹ ਲੈ
ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਰਮਾ ਨੂੰ ਭੁਗਤਾ ਲੈ
ਚੱਲ ਮਨਾਂ ਜਲਦੀ ਨਾਲ ਭਜਾ ਲੈ
ਗੱਡੀ ਮੰਜਿਲ ਵੱਲ ਨੂੰ ਪਾ ਲੈ
ਲੈ ਇੱਥੇ ਕਿੱਦਾਂ ਮੈਂ ਆ ਗਈ
ਮੈਂ ਤਾਂ ਤੈਨੂੰ ਵੀ ਵੱਢ ਖਾ ਗਈ
ਉਧਰੋਂ ਘਰੇ ਬੈਠਾ ਹੋਣਾ ਚੀਕਦਾ
ਐਜ ਕਦੋਂ ਦਾ ਹੋਣਾ ਉਡੀਕਦਾ
ਜੇ ਤੂੰ ਭੁੱਖਾ ਪੁੱਤ ਕੁਝ ਖਾ ਲੈ
ਲਾਈਂ ਸਹਾਰਾ ਮੈਂਨੂ ਉਠਾ ਲੈ
ਐਨਕ ਮੇਰੇ ਵੀ ਅੱਜ ਲਾ ਲੈ
ਗੱਡੀ ਘਰ ਵੱਲ ਨੂੰ ਪਾ ਲੈ
ਛੇਤੀ ਘਰ ਵੱਲ ਨੂੰ ਪਾ ਲੈ
———————00000———————
ਪਿੰਡ ਦੇ ਪਤੰਗ
ਸਿਰਜਣਹਾਰ ਨੇ ਸਜਾਇਆ
ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਅਸਮਾਨ ਹੈ ਬਣਾਇਆ
ਰੰਗ-ਬਿਰੰਗੇ ਭਾਵੇਂ ਲਗਾ ਦੇਵੋ
ਜਿੰਨੇ ਮਰਜ਼ੀ ਪਤੰਗ ਚੜ੍ਹਾ ਦੇਵੋ
ਕਿਉਂ ਮੱਥੇ ਪਾਉਂਦੇ ਵੱਟ ਜੇ ਤੁਸੀਂ
ਕਿਉਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦਾ ਕੱਟਦੇ ਤੁਸੀਂ
ਲਿਫ਼ਾਫ਼ਾ ਹੁੰਦੇ ਲਿਉਦੇ ਹੱਟ ਤੋਂ ਅਸੀਂ
ਰੀਲ ਚੱਕਦੇ ਮਸ਼ੀਨੋ ਫੱਟ ਤੋਂ ਅਸੀਂ
ਅਸੀਂ ਆਪੇ ਹੀ ਸੀ ਬਣਾ ਲੈਂਦੇ
ਕੰਨ-ਅੱਖਾਂ ਲਾ ਸੀ ਸਜਾ ਲੈਂਦੇ
ਗੋਤੇ ਖਾਂਦੇ ਪੂੰਛ ਲੰਬੀ ਲਾ ਲੈਂਦੇ
ਨਾ ਮੱਥੇ ਵੀ ਪਾਉਂਦੇ ਵੱਟ ਜੇ ਅਸੀਂ
ਨਾ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦਾ ਕੱਟਦੇ ਅਸੀਂ
ਨਾ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਸੜਦੇ ਅਸੀਂ
ਨਾ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਹਰਦੇ ਅਸੀਂ
ਸਾਰਾ-ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਸੀ ਚੜ੍ਹਾਈ ਜਾਂਦੇ
ਪਤੰਗ ਨੂੰ ਚਿੱਠੀਆਂ ਵੀ ਸੀ ਪਾਈ ਜਾਂਦੇ
ਉੱਡਦੇ ਵਾਂਗ ਪੰਛੀਆਂ ਦੀ ਡਾਰ ਦੇ ਸੀ
ਮੰਮੀ ਦੀਆਂ ਗਾਲਾਂ ਖਾਕੇ ਤਾਰਦੇ ਸੀ
ਉੱਚੀ ਲਾਉਂਦੇ ਡੀਜੇ ਨਾ ਛੱਤ ਤੇ ਅਸੀਂ
ਨਾ ਗਲਾ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕੱਟਦੇ ਅਸੀਂ
ਸਾਰਾ ਘਰਦਾ ਸਮਾਨ ਸਾਦਾ ਸੀ
ਨਾ ਚਾਇਨਾ ਦਾ ਕੋਈ ਧਾਗਾ ਸੀ
———————00000———————
ਮੜ੍ਹੀ ‘ਤੇ ਦੀਵਾ
ਬਾਕੀ ਰੀਤਾਂ ਤੇ ਚਲਦੀਆਂ ਰਹਿਣੀਆਂ,
ਇੱਕ ਬੋਲ ਤੂੰ ਮੇਰਾ ਪੁਗਾ ਆਇਆ ਕਰੀਂ,
ਮੇਰੇ ਛੱਡਣ ਬਾਅਦ ਇਸ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ,
ਮੇਰੀ ਮੜ੍ਹੀ ‘ਤੇ ਦੀਵਾ ਲਾ ਆਇਆ ਕਰੀਂ |
ਸੁੱਕੇ ਪੱਤਿਆਂ ਟਾਹਣੀਉ ਲਹਿਣਾਂ ਹੀ,
ਚੇਤੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਤਾਂ ਵਿਛੋੜਾ ਪੈਣਾ ਹੀ,
ਯਾਦ ਆਏ ਤਾਂ ਫੇਰਾ ਪਾ ਆਇਆ ਕਰੀਂ,
ਨਾਲੇ ਆਪਣਾ ਮਨ ਸਮਝਾ ਆਇਆ ਕਰੀਂ,
ਪਰ ਮੇਰੇ ਛੱਡਣ ਬਾਅਦ ਇਸ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ,
ਮੇਰੀ ਮੜ੍ਹੀ ‘ਤੇ ਦੀਵਾ ਲਾ ਆਇਆ ਕਰੀਂ |
ਇਹੀ ਸਾਈਕਲ ਮੇਰੀ ਸਕੂਟਰ-ਕਾਰ,
ਪਹੁੰਚਾ ਦੇਵੇ ਮੈਂਨੂ ਸਕੂਲੇ ਬਸ ਨਾਲੋ ਨਾਲ,
ਤੂੰ ਇਸਨੂੰ ਕਦੇ ਸਮਰਾ ਲਿਆਇਆ ਕਰੀਂ,
ਤੇ ਮੇਰੇ ਛੱਡਣ ਬਾਅਦ ਇਸ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ,
ਮੇਰੀ ਮੜ੍ਹੀ ‘ਤੇ ਦੀਵਾ ਲਾ ਆਇਆ ਕਰੀਂ |
———————00000———————
ਇਸ ਸਾਲ
ਨਾ ਪੈਸੇ ਪਾਣੀ ਵਾਂਗ ਵਹਾਉਣੇ,
ਪਿੱਛੇ ਲੱਗ ਨਾ ਕੱਪੜੇ ਪੜ੍ਹਵਾਉਣੇ,
ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਸਾਦੇ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਉਣੇ,
ਸਭ ਵੰਡਕੇ ਆਪਾਂ ਖਾਮਾਂਗੇ,
ਇਸ ਸਾਲ ਤਾਂ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ,
ਕੁਝ ਆਪਾਂ ਕਰਕੇ ਦਿਖਾਮਾਂਗੇ |
ਛੱਡੀਏ ਆਪਾਂ ਮੋੜਾਂ ਤੇ ਖੜ੍ਹਨਾਂ,
ਛੋਟੀ-ਛੋਟੀ ਗੱਲ ਉੱਤੇ ਲੜਨਾ,
ਅਧਿਆਪਕ ਤਾਂ ਰੱਬ ਵਾਂਗੂ ਪੂਜਣੇ,
ਜਿੱਥੇ ਮਿਲੇ ਗੋਡੀਂ ਹੱਥ ਲਾਮਾਂਗੇ,
ਇਸ ਸਾਲ ਤਾਂ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ,
ਕੁਝ ਆਪਾਂ ਕਰਕੇ ਦਿਖਾਮਾਂਗੇ |
ਨਾ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਠੱਗੀ ਠੋਰੀ,
ਮੂੰਹ ਤੇ ਗੱਲ ਕਹੀਏ ਕੋਰੀ,
ਜ਼ਹਿਰ ਭਾਮੇਂ ਖਾਣਾ ਪੇਜੇ,
ਨਾ ਖਾਰ ਆਪਾਂ ਖਾਮਾਂਗੇ,
ਇਸ ਸਾਲ ਤਾਂ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ,
ਕੁੱਝ ਆਪਾਂ ਕਰਕੇ ਦਿਖਾਮਾਂਗੇ |
———————00000———————
ਮੇਰਾ ਪਿੰਡ, ਬਿਰਧਨੋ
ਹਾਂ ਮਿੱਤਰਾ ਕੀ ਕਰਦਾ ਵਿਹਲਾ ਤੇਰਾ ਗਿਆਨ ਵਧਾਮਾਂ,
ਕਿੰਨਾ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਪਿੰਡ ਹੈ ਮੇਰਾ ਤੈਨੂੰ ਅੱਜ ਸੁਣਾਮਾਂ |
ਬੋਲ ਕਿਹੜੇ ਪਾਸਿਓਂ ਵੜਨਾਂ ਕੋਈ ਨਾ ਰਸਤਾ ਖੋਟਾ,
ਤੰਦੇ ਬੱਧੇ ਕਨਿਓ ਆਉਂਦੇ ਦਿਸਦਾ ਝੱਲੀਆਂ ਵਾਲਾ ਬਰੋਟਾ |
ਸੋਹੀਆਂ ਵਾਲੇ ਪਾਸਿਓਂ ਪਹੇ ਕੱਚੇ ਕੱਚੇ ਤੂੰ ਆਈਂ,
ਦਾਉ ਆਲੇ ਬਾਬੇ ਮੱਥਾ ਟੇਕੀਂ ਤੇ ਪ੍ਰਸਾਦਾ ਬੈਠ ਗੁਰੂ ਘਰ ਖਾਈਂ |
ਭੂਮਸੀ ਵਾਲੇ ਪਾਸਿਓਂ ਵੀ ਕਿਤੇ ਐਮੇ ਹੀ ਨਾ ਵੜ ਜਾਈਂ,
ਹਾਜ਼ਰੀ ਲਵਾਈ ਬਾਬੇ ਸਿੱਧ ਨਾਲੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇਵੀ ਦਾਸ ਕੱਢ ਆਈਂ |
ਸ਼ਿਵਗੜ੍ਹ ਤੋਂ ਆਉਂਦੇ ਤੈਨੂੰ ਥੋੜ੍ਹਾ ਪੈ ਜਾਊ ਲੰਬਾ ਘੇਰਾ,
ਬੜਾ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਮੇਲਾ ਲੱਗਦਾ ਬਾਬਾ ਗੁੱਗਾ ਮਾੜੀ ਦਾ ਡੇਰਾ |
500 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣਾ ਰਾਜਾ ਬਿਰਧਨੰਦ ਨੇ ਪਿੰਡ ਵਸਾਇਆ,
ਰਾਜਾ ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਵੀ ਧੀ ਲਾਡਲੀ ਨੂੰ ਇਸੇ ਪਿੰਡ ਵਿਆਇਆ |
ਮੰਗ ਲਾਡਲੀ ਦੀ ਨੂੰ ਬਾਪੂ ਨੇ ਸੀ ਸਿਰ ਮੱਥੇ ਤੇ ਲਾਇਆ,
ਚੜ੍ਹ ਜਿੱਥੋਂ ਦਿਸੇ ਬਾਪੂ ਦਾ ਨਾਭਾ ਐਡਾ ਉੱਚਾ ਬੁਰਜ ਬਣਾਇਆ |
ਰੋੜਾ ਪੱਸਾ ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਆ ਮਾਤਾ ਸਰਦਾਰ ਕੌਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਡੇਰਾ ਲਾਇਆ |
ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਪਟਿਆਲੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਅਖੀਰਲੇ ਇੰਝ ਵੱਖਰੀ ਪਹਿਚਾਣ ਬਣਾਈ,
ਭਾਈ ਮਾਈ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਵੀ ਲੜਦੇ ਲੜਦੇ ਇਥੇ ਸ਼ਹੀਦੀ ਪਾਈ |
———————00000———————
ਗੰਗੂ
ਨਾ ਆਪਣੀ ਸੀ ਜ਼ਮੀਰ ਵਿਕਾਈ,
ਪਿੱਛੇ ਚੰਦ ਸਿੱਕਿਆਂ ਗਵਾਈ,
ਧਰਮ ਲਈ ਲਾ ਸਾਰੀ ਕਮਾਈ,
ਰਸਤਾ ਚੁਣ ਲਿਆ ਸਹੀ ਸੀ,
ਕਿਉਂ ਗੰਗੂ ਟੋਡਰਮੱਲ ਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਸੀ |
ਇੱਕ ਕੁੱਖੋਂ ਜਨਮੇ ਬਣਗੇ ਖਾਸ,
ਗੁਰੂ ਉੱਤੇ ਸੀ ਅਟੁੱਟ ਵਿਸ਼ਵਾਸ,
ਇੱਕ ਰੂੰਅ ਵਿੱਚ ਲਪੇਟ ਸਾੜ੍ਹਿਆ,
ਆਰੇ ਨਾਲ ਦੂਜਾ ਵਿਚਾਲੋ ਪਾੜਿਆ,
ਨਾ ਮੰਨੀ ਜੋ ਜਾਲਮਾਂ ਕਹੀ ਸੀ,
ਕਿਉਂ ਗੰਗੂ ਮਤੀ-ਸਤੀ ਦਾਸ ਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਸੀ |
ਜਾਲਮਾਂ ਨੂੰ ਪੈ ਗਏ ਸੀ ਲਾਲੇ,
ਦੇਗ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਗਏ ਉਬਾਲੇ,
ਕੁਰਬਾਨੀ ਨੂੰ ਬਾਹਲਾ ਕਾਹਲਾ,
ਦੇਖ ਗੁਰੂ ਦਾ ਸਿੰਘ ਦਿਆਲਾ,
ਕਿੰਨੀ ਪੀੜ੍ਹ ਖੌਰੇ ਉਹਨਾਂ ਸਹੀ ਸੀ,
ਕਿਉਂ ਗੰਗੂ ਭਾਈ ਦਿਆਲੇ ਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਸੀ |
———————00000———————