
ਭਗਤੀ ਲਹਿਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰ, ਰਵਿਦਾਸ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇੱਕ ਰਹੱਸਵਾਦੀ ਕਵੀ ਅਤੇ ਸੰਤ ਸਨ। ਰਵਿਦਾਸੀਆ ਧਰਮ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਭਾਰਤੀ ਰਹੱਸਵਾਦੀ ਕਵੀ-ਸੰਤ ਰਵਿਦਾਸ ਦੁਆਰਾ 15ਵੀਂ ਅਤੇ 16ਵੀਂ ਸਦੀ ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਹ ਭਗਤੀ ਲਹਿਰ ਦਾ ਵੀ ਮੈਂਬਰ ਸੀ। ਉਸਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਰਾਜਸਥਾਨ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗੁਰੂ (ਅਧਿਆਪਕ) ਵਜੋਂ ਸਤਿਕਾਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਇੱਕ ਸਮਾਜ ਸੁਧਾਰਕ, ਕਵੀ-ਸੰਤ ਅਤੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਆਗੂ ਸਨ। ਰਵਿਦਾਸ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਅਤੇ ਅਸਪਸ਼ਟ ਹੈ। ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਸਦਾ ਜਨਮ 1450 ਈਸਵੀ ਦੇ ਆਸਪਾਸ ਮੋਚੀ ਜਾਤੀ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਰਵਿਦਾਸ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੇ ਗਏ ਸ਼ਬਦੀ ਛੰਦ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਜੋ ਕਿ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹੈ। ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ, ਦਾਦੂਪੰਥੀ ਪਰੰਪਰਾ ਦੇ ਪੰਚ ਵਾਣੀ ਪਾਠ ਵਿੱਚ ਰਵਿਦਾਸ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਹਨ। ਉਸਨੇ ਜਾਤ ਅਤੇ ਲਿੰਗ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਵੰਡਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਏਕਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕੀਤੀ।