ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਸਰੋਵਰ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ, 20 ਮਾਰਚ, 2025 ਤੱਕ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 68,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਸਰੋਵਰ ਪੂਰੇ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਪੇਂਡੂ ਵਿਕਾਸ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਕਮਲੇਸ਼ ਪਾਸਵਾਨ ਨੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਵਾਲ ਦੇ ਲਿਖਤੀ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਇਸ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਨੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਤ੍ਹਾ ਅਤੇ ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣੀ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ। ਇਹ ਜਲ ਭੰਡਾਰ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਤੁਰੰਤ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਬਲਕਿ ਟਿਕਾਊ ਜਲ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦਾ ਵੀ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹਨ।
ਮਿਸ਼ਨ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਸਰੋਵਰ ਯੋਜਨਾ ਅਪ੍ਰੈਲ 2022 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਹਰੇਕ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ 75 ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਸਰੋਵਰ (ਤਾਲਾਬ) ਬਣਾਉਣ ਜਾਂ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰਨ ਦਾ ਹੈ। ਮਿਸ਼ਨ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਸਰੋਵਰ ਨੂੰ ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੇਂਡੂ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਗਰੰਟੀ ਯੋਜਨਾ (ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨਰੇਗਾ), ਪੰਦਰਵੇਂ ਵਿੱਤ ਕਮਿਸ਼ਨ ਤੋਂ ਗ੍ਰਾਂਟਾਂ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਸਿੰਚਾਈ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਉਪ-ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਵਾਟਰਸ਼ੈੱਡ ਵਿਕਾਸ ਭਾਗ ਅਤੇ ਹਰ ਖੇਤ ਕੋ ਪਾਣੀ, ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਜਨਤਕ ਸਹਾਇਤਾ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਭੀੜ ਫੰਡਿੰਗ ਅਤੇ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਸਮਾਜਿਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ (ਸੀਐਸਆਰ) ਰਾਹੀਂ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਦੀ ਵੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਮਿਸ਼ਨ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਸਰੋਵਰ ਦਾ ਦੂਜਾ ਪੜਾਅ ਜਨਤਕ ਭਾਗੀਦਾਰੀ (ਜਨ ਭਾਗੀਦਾਰੀ) ਨੂੰ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਕੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ‘ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਪੜਾਅ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸੰਤੁਲਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ, ਜਲਵਾਯੂ ਲਚਕੀਲੇਪਣ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਲਈ ਸਥਾਈ ਲਾਭ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਹੈ।
ਪੇਂਡੂ ਵਿਕਾਸ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 20 ਮਾਰਚ, 2025 ਤੱਕ ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਕੰਮਲ ਹੋਏ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਸਰੋਵਰ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹਨ-
ਅੰਡੇਮਾਨ ਅਤੇ ਨਿਕੋਬਾਰ – 227
ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ – 2154
ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ – 772
ਅਸਾਮ -2966
ਬਿਹਾਰ -2613
ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ -2902
ਗੋਆ -159
ਗੁਜਰਾਤ -2650
ਹਰਿਆਣਾ -2088
ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ -1691
ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ-1056
ਝਾਰਖੰਡ -2048
ਕਰਨਾਟਕ – 4056
ਕੇਰਲ -866
ਲੱਦਾਖ -100
ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ -5839
ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ -3055
ਮਣੀਪੁਰ -1226
ਮੇਘਾਲਿਆ – 705
ਮਿਜ਼ੋਰਮ – 1031
ਨਾਗਾਲੈਂਡ – 256
ਓਡੀਸ਼ਾ – 2367
ਪੁਡੂਚੇਰੀ – 152
ਪੰਜਾਬ -1450
ਰਾਜਸਥਾਨ -3138
ਸਿੱਕਮ -199
ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ -2487
ਤੇਲੰਗਾਨਾ-1872
ਦਾਦਰਾ ਅਤੇ ਨਗਰ ਹਵੇਲੀ ਅਤੇ ਦਮਨ ਅਤੇ ਦੀਉ-58
ਤ੍ਰਿਪੁਰਾ – 682
ਉਤਰਾਖੰਡ -1322
ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ -16630
ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ – 25
ਕੁੱਲ- 68,842