ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹੀਆਂ ਵਾਈਬ੍ਰੇਸ਼ਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਦਿਮਾਗ ਮਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਅਹਿਮ ਪਲਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬਿਲਕੁਲ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੌਤ ਦੇ ਨੇੜੇ ਦੇ ਅਨੁਭਵਾਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਡੀ ਸਮਝ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜੀਵਨ ਕਦੋਂ ਖਤਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਸਵਾਲ ਹੈ ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਅੰਗਦਾਨ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਵੀ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸ ਦਿਮਾਗ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹੁਣੇ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਉਹ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪੇਚੀਦਗੀਆਂ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ ਦਾ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਡੇਟਾ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਨਾ ਥੋੜਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਸੀ। ਪਰ ਅੱਗੇ ਜਾ ਕੇ ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਸਿੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਕਿਸੇ ਦਾ ਪਿਆਰਾ ਅੱਖਾਂ ਬੰਦ ਕਰਕੇ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਉਸ ਦਾ ਮਨ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਬਿਤਾਏ ਖੂਬਸੂਰਤ ਪਲਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਯਾਦਾਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਦੇ ਯੋਗ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।
ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਖੋਜਿਆ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੀਵਨ ਦਾ ਰਾਜ਼ !
ਸੈਂਕੜੇ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵਿਗਿਆਨੀ ਇਹ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿਮਾਗ ਦਾ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਮਨੁੱਖੀ ਦਿਮਾਗ ਮੌਤ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਅਤੇ ਤਾਲਮੇਲ (active and coordinated) ਵਿਚ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਸੁਚਾਰੂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਐਸਟੋਨੀਆ ਟਾਰਟੂ ਦੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਡਾ: ਰਾਉਲ ਵਿਸੇਂਟ ਨੇ 87 ਸਾਲਾ ਬਜ਼ੁਰਗ ਮਰੀਜ਼ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਨੂੰ ਮਿਰਗੀ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਸੀ। ਵਿਸੇਂਟ ਅਤੇ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਇਲਾਜ ਅਤੇ ਦੌਰੇ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਉਸ ਉਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਐਂਸੈਫਲੋਗ੍ਰਾਫੀ (ਈਈਜੀ) ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ਅਣਕਿਆਸੀ ਘਟਨਾ ਕਾਰਨ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਮਰਨ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਰਿਕਾਰਡ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ।
ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਨੂੰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਲੁਈਸਵਿਲੇ ਦੇ ਨਿਊਰੋਸਰਜਨ ਡਾਕਟਰ ਅਜਮਲ ਜ਼ੇਮੱਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 900 ਸਕਿੰਟਾਂ ਤੱਕ ਦਿਮਾਗ ਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਨੂੰ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਵਿਚ ਵੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਬੰਦ ਹੋਣ ਤੋਂ 30 ਸਕਿੰਟ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਉਤੇ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦਿਲ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਬੰਦ ਕਰਨ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਿਮਾਗ ਦੀਆਂ ਵਾਈਬ੍ਰੇਸ਼ਨਾਂ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਬੈਂਡਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਦੇਖਿਆ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਥਿਤ ਤੌਰ ਉਤੇ ਗਾਮਾ ਵਾਈਬ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸੀ, ਪਰ ਇਸ ਨੇ ਡੈਲਟਾ, ਥੀਟਾ, ਅਲਫ਼ਾ ਅਤੇ ਬੀਟਾ ਵਾਈਬ੍ਰੇਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਵੀ ਦਿਖਾਈਆਂ। ਦਿਮਾਗ ਵਿਚ ਵਾਈਬ੍ਰੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ ਉਤੇ ਦਿਮਾਗੀ ਤਰੰਗ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਜੀਵਤ ਮਨੁੱਖੀ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਰਗਰਮ ਤਰੰਗ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਗਾਮਾ ਸਮੇਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਤਰੰਗਾਂ, ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਬੋਧਾਤਮਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਧਿਆਨ, ਸੁਪਨੇ ਦੇਖਣਾ, ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਤ ਕਰਨਾ, ਯਾਦਾਂ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਕਰਨਾ, ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਕਰਨਾ, ਅਤੇ ਚੇਤੰਨ ਧਾਰਨਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।