ਰੂਸ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ‘ਚ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ

ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਐਂਟੋਨੋਵ ਐਨ-225 ਮਰੀਆ ਇੱਕ ਸੁਪਰ ਹੈਵੀ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਸੀ। ਇਸਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਬੁਰਨ ਸ਼ਟਲ ਔਰਬਿਟਰ ਅਤੇ ਇਨਰਜੀਆ ਕੈਰੀਅਰ ਰਾਕੇਟ ਦੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਲਿਜਾਣ ਲਈ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਮਕਸਦ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਵੇਲੇ ਇਸ ਨੂੰ ਲਾਂਚਿੰਗ ਸਾਈਟ ਵਜੋਂ ਵਰਤਣਾ ਸੀ। ਇਹ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਰੀਯੂਸੇਬਲ ਏਰੋਸਪੇਸ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਸਿਸਟਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਪਹਿਲਾ ਪੜਾਅ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਲਣ ਟੈਂਕਾਂ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਆਕਾਰ ਦਾ ਸਪੇਸ ਸ਼ਟਲ ਦੂਜਾ ਪੜਾਅ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ।

ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਐਂਟੋਨੋਵ ਐਨ-225 ਮਰੀਆ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਾਲ-ਵਾਹਕ ਜਹਾਜ਼ ਹੈ। ਐਂਟੋਨੋਵ ਕੰਪਨੀ ਮੁਤਾਬਕ ਮਾਰੀਆ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੋਨੇ ‘ਚ ਬਹੁਤ ਭਾਰੀ ਸਾਮਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਰਫਤਾਰ 800 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਹਵਾ ਵਿੱਚ 9 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਉੱਡ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ਨੇ ਸਾਲ 1988 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਉਡਾਣ ਭਰੀ ਸੀ। ਅਤੇ 1989 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ 3 ਘੰਟੇ 24 ਮਿੰਟ ਦੀ ਉਡਾਣ ਵਿੱਚ 110 ਰਿਕਾਰਡ ਬਣਾਏ।

ਵੱਡੇ ਜਹਾਜ਼ ਐਂਟੋਨੋਵ ਏ.ਏ.-225 ਮਰੀਆ ਦੇ ਨਾਂ ਕਈ ਰਿਕਾਰਡ ਹਨ। ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਜਹਾਜ਼ ਹੈ, ਇਸਦੇ ਖੰਭਾਂ ਦਾ ਘੇਰਾ ਵੀ ਹੁਣ ਤੱਕ ਵਰਤੇ ਗਏ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ 640 ਟਨ ਭਾਰ ਢੋਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ। ਜੂਨ 2010 ਵਿੱਚ, ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਨੇ ਹਵਾਈ ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੇ ਮਾਲ ਢੋਣ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਕਾਇਮ ਕੀਤਾ, ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਚੀਨ ਤੋਂ ਡੈਨਮਾਰਕ ਤੱਕ 42.1 ਮੀਟਰ ਦੀਆਂ ਦੋ ਵਿੰਡ ਟਰਬਾਈਨਾਂ ਲੈ ਕੇ।

ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਐਂਟੋਨੋਵ ਐਨ-225 ਮਰੀਆ ਦੀ ਦੇਖ-ਰੇਖ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਕੰਪਨੀ ਯੂਕਰੋਬੋਰੋਨਪ੍ਰੋਮ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਫਿਲਹਾਲ ਇਹ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਇਸ ਤਬਾਹ ਹੋਏ ਜਹਾਜ਼ ਦੀ ਹਾਲਤ ਕੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਕੀ ਸੁਧਾਰਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿਚ ਕਿੰਨਾ ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਪੈਸਾ ਲੱਗੇਗਾ। ਅਜਿਹਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਅਜੇ ਤੈਅ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਯੂਕਰੇਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ ਕਿ ਹਮਲਾਵਰ ਇਸ ਕੰਮ ਲਈ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਦੇਣ।

ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਐਂਟੋਨੋਵ ਐਨ-225 ਮਰੀਆ ਦੀ ਲੰਬਾਈ 84 ਮੀਟਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ 850 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ 2.5 ਲੱਖ ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਭਾਰ ਦਾ ਮਾਲ ਢੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਯੂਕਰੇਨੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਮਾਰੀਆ ਦਾ ਮਤਲਬ ਸੁਪਨਾ ਹੈ। ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਭੰਗ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਪਰ 2001 ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਾਰਗੋ ਜਹਾਜ਼ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਣ ਲੱਗੀ। ਇਹ ਸਿਰਫ 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸੀ ਜਦੋਂ ਦੂਜਾ ਮਾਰੀਆ ਜਹਾਜ਼ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਸਾਲ 2000 ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਜਹਾਜ਼ ਦੀ ਲੋੜ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਈ ਅਤੇ 2006 ਵਿੱਚ ਇਸ ਉੱਤੇ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਪਰ 2009 ਤੱਕ ਇਸ ਦਾ 60-70 ਫੀਸਦੀ ਕੰਮ ਹੀ ਹੋ ਸਕਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਰੁਕ ਗਿਆ।

ਸਾਲ 2020 ਵਿੱਚ, ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਐਂਟੋਨੋਵ ਐਨ-225 ਮਰੀਆ ਜਹਾਜ਼ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਸਮੱਗਰੀ ਚੀਨ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਈ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਾਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੈਡੀਕਲ ਸਪਲਾਈ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਵਿਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਣ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਇਹ ਜਹਾਜ਼ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਉਤਸੁਕਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋਕ ਇਸ ਨੂੰ ਬੜੇ ਚਾਅ ਨਾਲ ਉਡਾਉਂਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਦੂਰ-ਦੂਰ ਤੋਂ ਇਸ ਦੀ ਲੈਂਡਿੰਗ ਦੇਖਣ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਸਨ।