ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵੋਲੋਦੀਮੀਰ ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਵੱਡੀ ਮੁਸੀਬਤ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਦੌਰਾਨ ਕੀ ਹੋਇਆ, ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਨੇ ਦੇਖਿਆ। ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਦੋਵਾਂ ਆਗੂਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਗਰਮਾ-ਗਰਮ ਬਹਿਸ ਹੋਈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਲਈ ਨਵੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ।
ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਜੋ ਕਿ ਕੂਟਨੀਤਕ ਗੱਲਬਾਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਝਗੜੇ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰ ਗਿਆ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਨੂੰ ਝਿੜਕਿਆ ਜੋ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਫੌਜੀ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਸਹਾਇਤਾ ਦੀ ਉਮੀਦ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ ਸੀ ਸਗੋਂ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਧਮਕੀ ਵੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਉਹ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦਮ ‘ਤੇ ਛੱਡ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਲਈ ਨਵੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਕੋਲ ਕਿਹੜੇ ਬਦਲ ਬਚੇ ਹਨ?
ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਦੌਰਾਨ ਕੀ ਹੋਇਆ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਨੇ ਦੇਖਿਆ। ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਦੋਵਾਂ ਆਗੂਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਗਰਮਾ-ਗਰਮ ਬਹਿਸ ਹੋਈ। ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਰੂਸ ਵਿਰੁੱਧ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਹੋਰ ਮਦਦ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਪਰ ਟਰੰਪ ਇਸ ਨਾਲ ਗੁੱਸੇ ਹੋ ਗਏ। ਹਾਲਾਤ ਇੰਨੇ ਵਿਗੜ ਗਏ ਕਿ ਟਰੰਪ ਨੇ ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਨੂੰ ਮੂਰਖ ਵੀ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਲਈ ਬਹੁਤ ਹੀ ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਸੀ। ਇਸ ਲੜਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਖਾਣਾ ਖਾਧੇ ਵਾਪਸ ਆ ਗਿਆ।
ਟਰੰਪ ਦੇ ਰੁਖ਼ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਹੁਣ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਸ਼ਰਤ ਮਦਦ ਦੇਣ ਦੇ ਮੂਡ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਹ ਸੰਕੇਤ ਦੇ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ਕਿ ਉਹ ਰੂਸ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤੇ ਵੱਲ ਵਧਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਇਸ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਗੁੱਸੇ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਹਾਇਤਾ ਰੋਕਣ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਸਗੋਂ ਇਹ ਵੀ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਹੁਣ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰ ਬਣਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਵਿਵਾਦ ‘ਤੇ ਰੂਸ ਵੱਲੋਂ ਵੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਆਈ ਹੈ। ਰੂਸੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਬੁਲਾਰਨ ਮਾਰੀਆ ਜ਼ਖਾਰੋਵਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਕਿਸੇ ਚਮਤਕਾਰ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਵਾਂਸ ਨੇ ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਪ੍ਰਤੀ ਸੰਜਮ ਦਿਖਾਇਆ। ਰੂਸ ਇਸ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਖੁਸ਼ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਵਿਚਕਾਰ ਵਧਦਾ ਤਣਾਅ ਰੂਸ ਲਈ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪੁਤਿਨ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ ਯੂਕਰੇਨ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣਾ ਰੁਖ਼ ਬਦਲ ਸਕਦੇ ਹ, ਅਤੇ ਹੁਣ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਾਅਵੇ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਅਮਰੀਕੀ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਇਹ ਚਰਚਾ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਕੋਲ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਹੀ ਬਦਲ ਬਚੇ ਹਨ। ਪਹਿਲਾ ਬਦਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਚਮਤਕਾਰ ਕਰਨ ਤਾਂ ਜੋ ਅਮਰੀਕਾ ਦੁਬਾਰਾ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਆਵੇ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਕੂਟਨੀਤਕ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਅਜਿਹੇ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਕਿ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਵੀ ਉਸ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹੋਣਾ ਪਵੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਟਰੰਪ ਆਪਣੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਬਦਲਣ ਲਈ ਨਹੀਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ।
ਦੂਜਾ ਬਦਲ ਇਹ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਆਪਣੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦੇਵੇ। ਕੱੁਝ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਉਹ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਹਟ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਰੁਖ਼ ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਯੂਕਰੇਨ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਉਹ ਨਵੀਂ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਬਿਹਤਰ ਸਬੰਧ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਦਾ ਅਸਤੀਫਾ ਯੂਕਰੇਨ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਫਾਇਦਾ ਰੂਸ ਨੂੰ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕੁੱਝ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਜਨਤਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਟਰੰਪ ਤੋਂ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਇਸ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਟਾਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਉਹ ਆਪਣੀ ਸਖ਼ਤ ਬਿਆਨਬਾਜ਼ੀ ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਉਸਦਾ ਰਵੱਈਆ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਦੇ ਅਕਸ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਹੋਵੇਗਾ ਪਰ ਇਹ ਸ਼ਾਇਦ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਆਸਾਨ ਤਰੀਕਾ ਹੈ।
ਯੂਕਰੇਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਰੂਸੀ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੂਝ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਅਮਰੀਕੀ ਸਮਰਥਨ ਘਟਣ ਕਾਰਨ ਸੰਕਟ ਹੋਰ ਡੂੰਘਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਜਿਸ ਰਸਤੇ ‘ਤੇ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਉਹ ਜੋਖਮ ਭਰਿਆ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਉਹ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਗੁੱਸਾ ਦਿੰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਅਮਰੀਕੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੰਦ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਉਹ ਕਿਸੇ ਸਮਝੌਤੇ ਵੱਲ ਵਧਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਪਸੰਦ ਨਾ ਆਵੇ। ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਇਹ ਸਮਾਂ ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਲਈ ਕਿਸੇ ਮੁਸ਼ਕਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਹ ਦੇਖਣਾ ਬਾਕੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਿਹੜਾ ਬਦਲ ਚੁਣਦੇ ਹਨ।