ਰਮਜ਼ਾਨ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਦਾ ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਨੂੰ ਮੁਸਲਿਮ ਭਾਈਚਾਰੇ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰਮਜ਼ਾਨ ਇਸਲਾਮੀ ਕੈਲੰਡਰ ਦਾ ਨੌਵਾਂ ਮਹੀਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਪੂਰੇ ਮਹੀਨੇ ਦੌਰਾਨ ਮੁਸਲਿਮ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਲੋਕ ਰੋਜ਼ੇ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅੱਲ੍ਹਾ ਦੀ ਇਬਾਦਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਰਮਜ਼ਾਨ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਮਹੀਨਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਮੁਸਲਿਮ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਲੋਕ ਰੋਜ਼ਾ (ਵਰਤ) ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਰੋਜ਼ਾ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਪੰਜ ਥੰਮ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ ਬਾਲਗ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਮੁਸਲਮਾਨ ਲਈ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ।
ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਦੂਜੇ ਹਿਜਰੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਸੀ। ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ੇ ਰੱਖਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਦੇ ਮੱਕਾ ਤੋਂ ਮਦੀਨਾ ਹਿਜਰਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਆਇਆ। ਇਸਲਾਮੀ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਵਰਤ ਸਿਰਫ਼ ਭੁੱਖੇ ਅਤੇ ਪਿਆਸੇ ਰਹਿਣ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਹੈ ਸਗੋਂ ਇਹ ਸਵੈ-ਨਿਯੰਤਰਣ, ਸਵੈ-ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਅਤੇ ਅੱਲ੍ਹਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਜਾਣ ਦਾ ਇੱਕ ਸਾਧਨ ਹੈ। ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਬਹੁਤ ਪੁਰਾਣੀ ਹੈ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਮੱਕਾ ਅਤੇ ਮਦੀਨਾ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਖਾਸ ਤਾਰੀਖਾਂ ਨੂੰ ਵਰਤ ਰੱਖੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਪਰ ਇਹ ਵਰਤ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਲਈ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਰੱਖੇ ਗਏ ਸਨ।
ਇਸਲਾਮੀ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਪਵਿੱਤਰ ਕੁਰਾਨ ਰਮਜ਼ਾਨ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਇਸਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤਰਾਵੀਹ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਅਦਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ਬ-ਏ-ਕਦਰ (ਕਦਰ ਦੀ ਰਾਤ) ‘ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਨਮਾਜ਼ਾਂ ਅਦਾ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਰਮਜ਼ਾਨ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸੰਜਮ, ਸਬਰ ਅਤੇ ਦਾਨ ਦੇਣ ਦੀ ਆਦਤ ਵਿਕਸਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਵਰਤ ਸਵੇਰੇ ਸੇਹਰੀ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੂਰਜ ਡੁੱਬਣ ‘ਤੇ ਇਫਤਾਰ ਨਾਲ ਤੋੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਰਤ ਦੌਰਾਨ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਗਲਤ ਆਚਰਣ, ਝੂਠ, ਗੁੱਸੇ ਅਤੇ ਬੁਰੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਬਿਮਾਰ, ਬਜ਼ੁਰਗ, ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਛੋਟ ਹੈ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਵਰਤ ਰੱਖਣਾ ਪਵੇਗਾ ਜਾਂ ਗਰੀਬਾਂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਦੇਣ ਦਾ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਰਮਜ਼ਾਨ ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮਹੀਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅੱਲ੍ਹਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਆਉਣ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਰਮਜ਼ਾਨ ਸਿਰਫ਼ ਪੂਜਾ ਅਤੇ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਸਗੋਂ ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਸਮਾਂ ਹੈ ਜਦੋਂ ਪੂਰਾ ਮੁਸਲਿਮ ਭਾਈਚਾਰਾ ਅਤੇ ਹਮਦਰਦੀ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।