ਠੰਡੇ ਠਾਰ ਤੇ ਸੀਤਲ ਰਹੀਏ, ਭਾਵੇਂ ਆਵੇ ਜੇਠ ਮਹੀਨਾ।
ਲੋਹੇ ਲਾਖੇ ਕਦੇ ਨਾ ਹੋਈਏ, ਕੋਮਲ ਰੱਖੀਏ ਆਪਣਾ ਸੀਨਾ।
ਤਪਦੇ ਏਸ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਵਿੱਚ, ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦਿੱਤੀ ਕੁਰਬਾਨੀ।
ਤੱਤੇ ਰੇਤ ਦੇ ਕੜਛੇ ਪੈਂਦੇ, ਸੀ ਬਲੀਦਾਨ ਬੜਾ ਲਾਸਾਨੀ।
ਤੱਤੀ ਤਵੀ ਤੇ ਬਹਿ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ, ਮੁੱਖੋਂ ਮੂਲੋਂ ਸੀਅ ਨਾ ਕੀਤੀ।
ਲਿਖ ਨਾ ਸਕਦੀ ਕਾਨੀ ਮੇਰੀ, ਨਾਲ ਗੁਰੂ ਦੇ ਜੋ ਵੀ ਬੀਤੀ।
ਜੂਨ ਮਹੀਨਾ ਸਾਲ ਚੁਰਾਸੀ, ਸਿੱਖਾਂ ਉੱਤੇ ਬਿਪਤਾ ਭਾਰੀ।
ਗੋਲ਼ੀਆਂ ਚੱਲਣ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ, ਸੁਖਮਨੀ ਸਾਹਿਬ ਜਾਣ ਉਚਾਰੀ।
ਦੱਸਿਆ ਸਾਡੇ ਗੁਰਾਂ ਨੇ ਸਾਨੂੰ, ਹਿੰਮਤ ਕਦੇ ਨਾ ਹਾਰੋ ਭਾਈ।
ਓਹੀ ਸੱਚੇ ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ ਦੇ, ਚੱਲਦੇ ਨੇ ਜੋ ਹੁਕਮ ਰਜ਼ਾਈ।
ਆਵੇ ਪਤਝੜ ਹੋਵੇ ਵਰਖਾ, ਜਾਂ ਆ ਜਾਏ ਸਰਦੀ ਗਰਮੀ।
ਹਿਰਦਾ ਜੋ ਇਕਸਾਰ ਰਖੇਂਦਾ, ਉਹ ਬੰਦਾ ਹੈ ਅਸਲੀ ਧਰਮੀ।
———————00000———————
ਸਾਈਕਲ ਦੇ ਨੇ ਅਜਬ ਨਜ਼ਾਰੇ।
ਕਈ ਰੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਣ ਪਿਆਰੇ।
ਰੱਖ-ਰਖਾਓ ਨਹੀਂ ਕੋਈ ਬਹੁਤਾ।
ਘਰ ਦੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਜਾਵੇ ਧੋਤਾ।
ਤੇਲ, ਲਾਇਸੰਸ ਦੀ ਲੋੜ ਨਾ ਪੈਂਦੀ।
ਜਿਸਮ ਦੀ ਪੂਰੀ ਵਰਜ਼ਿਸ਼ ਹੁੰਦੀ।
ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜੇ ਸਾਈਕਲ ਚਲਾਓ।
ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੀ ਮਾਰ ਘਟਾਓ।
ਬੀਮਾਰੀ ਤੋਂ ਜੇ ਬਚਣਾ ਚਾਹੀਏ।
ਸਾਈਕਲ ਤੇ ਹੀ ਆਈਏ ਜਾਈਏ।
ਸਾਈਕਲ ਨੂੰ ਜੇ ਅਪਣਾਵਾਂਗੇ।
ਰੋਗੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਚ ਜਾਵਾਂਗੇ।
———————00000———————
ਹੇ ਵਾਹਿਗੁਰੂ, ਜੱਗ ਸਾਰੇ ਵਿੱਚ,
ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੀਆਂ ਤੇਰੀਆਂ ਸ਼ਾਨਾਂ।
ਦਿੱਤਾ ਜੋ ਤੂੰ ਜੀਵਨ ਮੈਨੂੰ,
ਇਹਦੇ ਲਈ ਤੇਰਾ ਸ਼ੁਕਰਾਨਾ।
ਦੁਨੀਆਂ ਸਾਰੀ ਇੱਕ ਫੁਲਵਾੜੀ,
ਵੰਨ-ਸੁਵੰਨੇ ਫੁੱਲ ਮਹਿਕਦੇ
ਮੇਲੇ ਦੇ ਵਿੱਚ ਸਜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ,
ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ ਇੱਕ ਦੁਕਾਨਾਂ।
ਵੱਖ ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੀਵ ਬਣਾ ਕੇ,
ਆਪੇ ਪਾਲ਼ੇਂ, ਆਪੇ ਮਾਰੇਂ
ਸਰਹੱਦਾਂ ਤੇ ਖੜ੍ਹ ਕੇ ਫੌਜੀ,
ਵਾਰ ਰਹੇ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਜਾਨਾਂ।
ਐਸਾ ਇੱਕ ਰੰਗਮੰਚ ਹੈ ਦੁਨੀਆਂ,
ਕੋਈ ਹੱਸੇ ਕੋਈ ਰੋਵੇ
ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਤੂੰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਕੇ,
ਮੰਗੇਂ ਨਾ ਕੋਈ ਇਵਜ਼ਾਨਾ।
ਕੋਈ ਲੰਮੀਆਂ ਉਮਰਾਂ ਭੋਗੇ,
ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਝੱਟ ਹੀ ਮਾਰ ਮੁਕਾਵੇਂ
ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਇਸ ਅਜਬ ਜਲੌਅ ਨੂੰ,
ਤੂੰ ਵੀ ਖੜ੍ਹ ਕੇ ਵੇਖ ਜਵਾਨਾ।
ਕੋਈ ਰਹਿੰਦਾ ਕੱਚੇ ਢਾਰੇ,
ਕੋਈ ਸੌਂਦਾ ਮਹਿਲ-ਮੁਨਾਰੇ
ਰੋਜ਼ੀ ਰੋਟੀ ਦੇ ਲਈ ਕੋਈ,
ਕਰਦਾ ਕੰਮ ਹੈ ਵਿੱਚ ਦੁਕਾਨਾਂ।
ਐਸਾ ਜੀਵਨ ਜੀਵੀਏ ਏਥੇ
ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਖੇੜੇ ਵੰਡਦੇ ਰਹੀਏ
ਮੌਤ ਪਿੱਛੋਂ ਵੀ ਉਸ ਬੰਦੇ ਨੂੰ
ਯਾਦ ਕਰੇਂਦਾ ਕੁੱਲ ਜ਼ਮਾਨਾ।
ਕਰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਜੋ ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ
ਓਹੀ ਤੇ ਓਨਾ ਹੀ ਮਿਲਦਾ
ਅਉਧ ਜਦੋਂ ਪੂਰੀ ਹੋ ਜਾਏ
ਚੱਲੇ ਨਾ ਫਿਰ ਕੋਈ ਬਹਾਨਾ।
ਓਸ ਮਹਾਂਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਅੱਗੇ
ਜ਼ੋਰ ਕਿਸੇ ਦਾ ਚੱਲਦਾ ਨਾਹੀਂ
ਕੀ ਜੋਗੀ ਜਾਂ ਕੋਈ ਭੋਗੀ
ਕੀ ਦਰਵੇਸ਼ ਤੇ ਕੀ ਸੁਲਤਾਨਾ।
———————00000———————
ਕੀ ਹੋਇਆ ਜੇ ਵਗੇ ਹਨੇਰੀ, ਦੀਵੇ ਜਗਦੇ ਰਹਿਣਗੇ।
ਤੇਰੇ ਰੁਕਿਆਂ ਸਮਾਂ ਨਾ ਰੁਕਣਾ, ਦਰਿਆ ਵਗਦੇ ਰਹਿਣਗੇ।
ਸਰਦ ਹਵਾਵਾਂ ਚੱਲਣ ਭਾਵੇਂ, ਜਜ਼ਬੇ ਮਘਦੇ ਰਹਿਣਗੇ।
ਕੋਈ ਸ਼ਹਾਦਤ ਜਾਏ ਨਾ ਬਿਰਥੀ, ਮੇਲੇ ਲੱਗਦੇ ਰਹਿਣਗੇ।
ਕਾਤਲ ਭਾਵੇਂ ਕਰ ਦੇ ਕੀਮਾ, ਚਿਹਰੇ ਦਗ਼ਦੇ ਰਹਿਣਗੇ।
ਸ਼ੇਰਾਂ ਮੂਹਰੇ ਟਿਕੇ ਨਾ ਕੋਈ, ਗਿੱਦੜ ਭੱਜਦੇ ਰਹਿਣਗੇ।
ਏਕੇ ਵਿੱਚ ਜੇ ਰਹੇ ਨਾ ਆਪਾਂ, ਦੁਸ਼ਮਣ ਠੱਗਦੇ ਰਹਿਣਗੇ।
ਅਣਖੀ ਸੋਨੇ ਦੀ ਜੁੱਤੀ ਨੂੰ, ਸਦਾ ਹੀ ਤਜਦੇ ਰਹਿਣਗੇ।
ਕਿਰਤੀ ਰੋਟੀ ਨੂੰ ਵੀ ਤਰਸੇ, ਸ਼ਾਹ ਤਾਂ ਰੱਜਦੇ ਰਹਿਣਗੇ।
ਹੀਰਾਂ ਦੇ ਘਰ ਰਾਂਝੇ ਵਰਗੇ, ਹੋਰ ਵੀ ਬਰਦੇ ਰਹਿਣਗੇ।
———————00000———————
ਵਿਸ਼ਵ ਕਵਿਤਾ ਦਿਵਸ ‘ਤੇ:
ਸਮਾਂ ਤੇ ਕਵਿਤਾ
ਕਦੇ ਵੀ, ਕਿਤੇ ਵੀ
ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ
ਕਵਿਤਾ।
ਮੁੱਕ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਸ਼ਬਦ
ਸੀਮਤ ਹੈ
ਕਵੀ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ।
ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ
ਇਹ ਵੰਗਾਰਦੀ
ਤੇ ਦੁਲਾਰਦੀ ਰਹੀ ਹੈ
ਤੇ ਏਵੇਂ ਹੀ ਗਤੀਸ਼ੀਲ ਰਹੇਗੀ
ਅਨੰਤ ਕਾਲ ਤੱਕ।
ਬੰਨਿਆਂ ਤੇ ਵੀ
ਪੰਨਿਆਂ ਤੇ ਵੀ।
ਅਰਦਾਸ, ਸੁਆਸ
ਜੂਹਾਂ, ਖੂਹਾਂ
ਨੀਲੱਤਣ, ਪੀਲੱਤਣ
ਸਰਸਰਾਹਟ, ਥਰਥਰਾਹਟ
ਲਰਜ਼ਦੀ, ਰੁਮਕਦੀ।
ਸਮਾਂ –
ਜੀਹਨੂੰ ਬਲੀ ਹੋਣ ਦਾ ਵਰਦਾਨ ਹੈ
ਸਿਰਫ਼
ਜ਼ਖ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਭਰਦਾ
ਕਵਿਤਾ ਨੂੰ ਵੀ ਭਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
———————00000———————
ਕਰ ਭਲਾ ਹੋ ਭਲਾ
ਕਰੀਏ ਜੇਕਰ ਭਲਾ ਕਿਸੇ ਦਾ, ਭਲਾ ਸਾਡਾ ਵੀ ਹੁੰਦਾ।
ਜੋ ਵੀ ਕਿਸੇ ਦਾ ਬੁਰਾ ਚਿਤਵਦਾ, ਪਿੱਛੋਂ ਹੈ ਪਛਤਾਉਂਦਾ।
ਗੁਰੂ ਬਾਬਿਆਂ ਦੱਸਿਆ ਸਾਨੂੰ, ਚੜ੍ਹਦੀ ਕਲਾ ‘ਚ ਰਹਿਣਾ।
ਭਲਾ ਸਰਬੱਤ ਦਾ ਮੰਗਣਾ, ਇਹ ਹੈ ਮਾਨਵਤਾ ਦਾ ਗਹਿਣਾ।
ਪਰਉਪਕਾਰ,ਨਿਮਰਤਾ ਵਰਗੇ, ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਬੰਨ੍ਹੀਏ ਪੱਲੇ।
ਹਰ ਕੋਈ ਸਤਿਕਾਰ ਬਖ਼ਸ਼ਦਾ, ਹੁੰਦੀ ਹਰ ਥਾਂ ਬੱਲੇ।
ਹਿਰਦੇ ਕਿਸੇ ਦੇ ਚੋਟ ਨਾ ਮਾਰੋ, ਸਮਝੋ ਸਭ ਨੂੰ ਹਾਣੀ।
ਮਾਨਵਤਾ ਦਾ ਧਰਮ ਵੱਡਾ ਹੈ, ਗੱਲ ਇਹ ਸੱਚੀ ਜਾਣੀ।
ਮਾਣ ਨਾ ਕਰੀਏ ਉੱਚ ਜਾਤ ਦਾ, ਦੁਖੀ ਦਾ ਦਰਦ ਵੰਡਾਈਏ।
‘ਨਵ ਸੰਗੀਤ’ ਦੀ ਹੈ ਇਹ ਇੱਛਾ : ਵੰਡ ਕੇ ਰਲਮਿਲ ਖਾਈਏ।
———————00000———————