ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ – ਯੂਕਰੇਨ ‘ਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਲਗਾਤਾਰ ਹਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਘਾਤਕ ਹਥਿਆਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਥਿਆਰਾਂ ‘ਚ ਜੈਵਲਿਨ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜੋ ਬੇਹੱਦ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਹੈ। ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਅਮਰੀਕੀ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਪੈਂਟਾਗਨ ਨੇ ਵੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਤਬਾਹੀ ਵਿਚ ਬਦਲ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਹੇ ਰੂਸੀ ਟੈਂਕ ‘ਤੇ ਡਿੱਗ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਇਹ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਹਵਾਈ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ‘ਚ ਵੀ ਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵੋਲੋਦੀਮੀਰ ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਾਂਗ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾ ਦੇਣਗੇ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਰੂਸ ਨੇ 24 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਯੂਕਰੇਨ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਯੂਕਰੇਨ ਨੇ ਇਸ ਜੰਗ ਦੀ ਭਾਰੀ ਕੀਮਤ ਚੁਕਾਈ ਹੈ। ਯੂਕਰੇਨ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਹ ਗਿਣਤੀ 40 ਲੱਖ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਹ ਮਿਜ਼ਾਈਲ 2.5 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੱਕ ਦੇ ਟੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਇਹ ਮਿਜ਼ਾਈਲ 150 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਉਚਾਈ ਤੱਕ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਨੂੰ ਮੋਢੇ ‘ਤੇ ਰੱਖ ਕੇ ਰਾਕੇਟ ਲਾਂਚਰ ਵਾਂਗ ਛੱਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। FGM-148 ਜੈਵਲਿਨ (ਜੈਵਲਿਨ/AAWS-M) (ਐਡਵਾਂਸਡ ਐਂਟੀ-ਟੈਂਕ ਵੈਪਨ ਸਿਸਟਮ-ਮੀਡੀਅਮ) ਇੱਕ ਯੂ.ਐੱਸ.-ਨਿਰਮਿਤ ਐਂਟੀ-ਟੈਂਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 1996 ਤੋਂ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ, ਇਸਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਅਪਡੇਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਨੂੰ ਐਮ-47 ਡਰੈਗਨ ਨਾਲ ਬਦਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜੋ ਕਿ ਟੈਂਕ-ਰੋਧੀ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਹੈ।
ਇਸ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਫਾਇਰ ਅਤੇ ਭੁੱਲਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਇਸਨੂੰ ਲਾਂਚ ਕਰੋ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਭੁੱਲ ਜਾਓ। ਇਹ ਇਸਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਅਤੇ ਘਾਤਕਤਾ ਲਈ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਇਨਫਰਾਰੈੱਡ ਗਾਈਡਡ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਹੈ ਜੋ ਲਾਂਚ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਆਪਣੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦਾ ਬਚਣਾ ਅਸੰਭਵ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੰਨਾ ਘਾਤਕ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਟੈਂਕ ਨੂੰ ਉਡਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਟੈਂਕ ਦੇ ਮੋਟੇ ਕਵਚ ਨੂੰ ਵੀ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਇਸ ਨੂੰ ਇਰਾਕ, ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ, ਸੀਰੀਆ, ਲੀਬੀਆ ਵਿਚ ਵੀ ਵਰਤ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਨਾਈਟ ਵਿਜ਼ਨ ਦੀ ਸੁਵਿਧਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਹ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਰਾਤ ਨੂੰ ਵੀ ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਸਪੀਡ 1.7 Mach ਹੈ।
22 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਜ਼ਨ ਵਾਲੀ ਇਹ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਆਪਣੇ ਲਾਂਚਰ ਨਾਲ ਕਰੀਬ 30 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਇਕ ਮੀਟਰ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਦੋ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਹ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਕਰੀਬ ਢਾਈ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ‘ਚ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ‘ਤੇ ਸਹੀ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਲਗਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਵਾਹਨ ਤੋਂ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਦੀ ਰੇਂਜ ਸਾਢੇ ਚਾਰ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਲਾਕਹੀਡ ਮਾਰਟਿਨ ਦੀ ਇਸ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਪ੍ਰੀਖਣ ਮਾਰਚ 1993 ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 1996 ਵਿੱਚ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹੋਣ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।