Articles India

ਭਾਰਤੀ ਯੂਟਿਊਬਰਾਂ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਲਈ ਜਾਸੂਸੀ ਕਰਨ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਹੇਠ ਹੋ ਸਕਦੀ ਲੰਬੀ ਸਜ਼ਾ ?

ਹਰਿਆਣਾ ਦੀ ਇੱਕ ਯੂਟਿਊਬਰ ਜੋਤੀ ਮਲਹੋਤਰਾ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਲਈ ਜਾਸੂਸੀ ਕਰਨ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਹਰਿਆਣਾ ਦੀ ਇੱਕ ਯੂਟਿਊਬਰ ਜੋਤੀ ਮਲਹੋਤਰਾ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਲਈ ਜਾਸੂਸੀ ਕਰਨ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜੋਤੀ ‘ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਦੰਡਾਵਲੀ ਦੀ ਧਾਰਾ 152 ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਭੇਦ ਐਕਟ 1923 ਦੀ ਧਾਰਾ 3, 4 ਅਤੇ 5 ਤਹਿਤ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਲਿਖਤੀ ਇਕਬਾਲੀਆ ਬਿਆਨ ਲੈ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਮਾਮਲਾ ਹਿਸਾਰ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਅਪਰਾਧ ਸ਼ਾਖਾ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜੋਤੀ ਮਲਹੋਤਰਾ ਨੂੰ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਹਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਇੱਕ ਕਰਮਚਾਰੀ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਹੁਣ ਪੰਜ ਦਿਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਮਿਲਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਇਸ ਮੁਲਾਕਾਤ ਅਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਬਾਰੇ ਜੋਤੀ ਮਲਹੋਤਰਾ ਤੋਂ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਕਰ ਸਕਣ।

ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਹਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਕਰਮਚਾਰੀ ਅਹਿਸਾਨ ਉਰ ਰਹੀਮ ਉਰਫ਼ ਦਾਨਿਸ਼ ਨੇ ਜੋਤੀ ਮਲਹੋਤਰਾ ਨੂੰ ਰਾਤ ਦੇ ਖਾਣੇ ਲਈ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਦੋਵਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋਈ ਅਤੇ ਯੂਟਿਊਬਰ ਨੇ ਉਸ ਨਾਲ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਦਾਨਿਸ਼ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਦੋਸਤ ਅਲੀ ਅਹਿਸਾਨ ਨੇ ਜੋਤੀ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਖੁਫੀਆ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ (ਪੀਆਈਓ) ਨਾਲ ਮਿਲਾਇਆ। ਜੋਤੀ ਨੇ ਵਟਸਐਪ, ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਮ ਅਤੇ ਸਨੈਪਚੈਟ ਵਰਗੇ ਏਨਕ੍ਰਿਪਟਡ ਐਪਸ ‘ਤੇ ‘ਜੱਟ ਰੰਧਾਵਾ’ ਨਾਮ ਹੇਠ ਸੇਵ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਪੀਆਈਓ ਸ਼ਕੀਰ ਉਰਫ਼ ਰਾਣਾ ਸ਼ਾਹਬਾਜ਼ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ। ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਹਿਸਾਨ ਉਰ ਰਹੀਮ ਉਰਫ਼ ਦਾਨਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਕੇ ਭਾਰਤ ਵਿਰੁੱਧ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਰਚ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਮੀਟਿੰਗ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਮੰਨਦੇ ਹੋਏ ਸੁਰੱਖਿਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੇ ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਲਈ ਜਾਸੂਸੀ ਕਰਨ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹਰਿਆਣਾ ਦੀ ਟ੍ਰੈਵਲ ਵਲੌਗਰ ਜੋਤੀ ਮਲਹੋਤਰਾ ਯੂਟਿਊਬ ਅਤੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ‘ਤੇ ਕਾਫ਼ੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ (ਪਾਕਿਸਤਾਨ) ਦੇ ਆਪਣੇ ਦੌਰਿਆਂ ਦੇ ਕਈ ਵੀਡੀਓ ਪੋਸਟ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਜੋਤੀ ਮਲਹੋਤਰਾ ਜਿਸਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਏਜੰਟਾਂ ਨਾਲ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰਨ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਛੇ ਹੋਰਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਆਪਣਾ ਯੂਟਿਊਬ ਚੈਨਲ ‘ਟ੍ਰੈਵਲ ਵਿਦ ਜੋ’ ਚਲਾਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਅਕਾਊਂਟ ‘ਟ੍ਰੈਵਲਵਿਧਜੋ1’ ਵੀ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਖਾਤੇ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਰਗੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਥਾਨਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਅਟਾਰੀ-ਵਾਹਗਾ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਅਨਾਰਕਲੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੀ ਫੇਰੀ ਦੌਰਾਨ ਬੱਸ ਰਾਹੀਂ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦਿਆਂ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਹਿੰਦੂ ਮੰਦਰ, ਕਟਾਸ ਰਾਜ ਮੰਦਰ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜੋਤੀ ਮਲਹੋਤਰਾ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਡੱਲ ਝੀਲ ‘ਤੇ ਸ਼ਿਕਾਰਾ ਦੀ ਸਵਾਰੀ ਦਾ ਆਨੰਦ ਮਾਣਦੇ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ਤੋਂ ਬਨਿਹਾਲ ਤੱਕ ਆਪਣੀ ਰੇਲ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਪੋਸਟ ਕੀਤਾ। ਉਸਦੀ ਹਾਲੀਆ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਗਾਮ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਬਾਰੇ ਉਸਦੇ ਵਿਚਾਰ ਸਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 26 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਸਦੇ ਵੀਡੀਓ ਦੇ ਕੈਪਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਸੀ, “ਪਹਿਲਗਾਮ ਕਸ਼ਮੀਰ ਬਾਰੇ ਮੇਰੇ ਵਿਚਾਰ: ਕੀ ਸਾਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਕਸ਼ਮੀਰ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?” ਜਾਂਚਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੋਤੀ ਮਲਹੋਤਰਾ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 2023 ਵਿੱਚ ਕਮਿਸ਼ਨ ਏਜੰਟਾਂ ਰਾਹੀਂ ਵੀਜ਼ਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਗਈ ਸੀ। ਆਪਣੀ ਫੇਰੀ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਅਹਿਸਾਨ-ਉਰ-ਰਹੀਮ ਉਰਫ਼ ਦਾਨਿਸ਼ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਈ ਜੋ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਹਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਸੀ। ਜਲਦੀ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਬਣ ਗਿਆ ਅਤੇ ਅਹਿਸਾਨ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਖੁਫੀਆ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲਾਇਆ। ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਅਹਿਸਾਨ-ਉਰ-ਰਹੀਮ ਉਰਫ਼ ਦਾਨਿਸ਼ ਨੂੰ ਪਰਸਨ ਆਫ਼ ਨਾਨ ਗ੍ਰਾਟਾ ਐਲਾਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ 13 ਮਈ, 2025 ਨੂੰ ਬਰਖਾਸਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਕੂਟਨੀਤਕ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।

ਭਾਰਤ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੋਤੀ ਮਲਹੋਤਰਾ ਨੇ ਵਟਸਐਪ, ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਮ ਅਤੇ ਸਨੈਪਚੈਟ ਵਰਗੇ ਏਨਕ੍ਰਿਪਟਡ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਰਾਹੀਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਏਜੰਟਾਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਬਣਾਈ ਰੱਖਿਆ। ਸ਼ੱਕ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਉਸਨੇ ‘ਜੱਟ ਰੰਧਾਵਾ’ ਵਰਗੇ ਫਰਜ਼ੀ ਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਬਣਾਈ ਰੱਖਿਆ। ਜਾਂਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਹੈ ਕਿ, ‘ਉਸਨੇ ਭਾਰਤੀ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਗਈ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਨਾਲ ਗੂੜ੍ਹਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਕਾਇਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਥਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਬਾਲੀ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਵੀ ਕੀਤੀ। ਜਾਂਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੋਤੀ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਜਾਸੂਸੀ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ ਜਿਸਦੇ ਕਾਰਕੰੁਨ ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਫੈਲੇ ਹੋਏ ਸਨ।

ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਜਾਸੂਸੀ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜੋਤੀ ਸਮੇਤ ਛੇ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਅਤੇ ਹਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਸਟਾਫ ਲਈ ਏਜੰਟ ਜਾਂ ਸਹਾਇਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀਆਂ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਹਿਸਾਰ, ਕੈਥਲ, ਨੂਹ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ ਤੋਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ, ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ ਗਜ਼ਾਲਾ (32), ਇੱਕ ਮੁਸਲਿਮ ਵਿਧਵਾ, ਅਤੇ ਯਾਮੀਨ ਮੁਹੰਮਦ ਨੂੰ ਦਾਨਿਸ਼ ਲਈ ਵਿੱਤੀ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਅਤੇ ਵੀਜ਼ਾ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਕੈਥਲ, ਹਰਿਆਣਾ ਤੋਂ ਦਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਢਿੱਲੋਂ, ਇੱਕ ਸਿੱਖ ਵਿਦਿਆਰਥੀ, ਜੋ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਫੇਰੀ ਦੌਰਾਨ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਪਟਿਆਲਾ ਛਾਉਣੀ ਦੀ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਏਜੰਟਾਂ ਨੂੰ ਭੇਜੀ ਸੀ। ਨੂੰਹ, ਹਰਿਆਣਾ ਤੋਂ ਅਰਮਾਨ ਨਾਮ ਦੇ ਇੱਕ ਨੌਜਵਾਨ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਸਿਮ ਕਾਰਡ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਖੁਫੀਆ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਫੰਡ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਦਾ ਮਾਧਿਅਮ ਬਣ ਗਿਆ। ਉਹ ਡਿਫੈਂਸ ਐਕਸਪੋ 2025 ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਪੂਰੇ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਜਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੇ ਹੋਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਦੀ ਵੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।

ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਹਿਸਾਰ ਦੀ ਯੂਟਿਊਬਰ ਜੋਤੀ ਮਲਹੋਤਰਾ ਡੂੰਘੀ ਮੁਸੀਬਤ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਉਸ ‘ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਲਈ ਜਾਸੂਸੀ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਏਜੰਟਾਂ ਨਾਲ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਅਨੁਸਾਰ, ਜੋਤੀ ਪਹਿਲਗਾਮ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਉਹ ਪੰਜ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਪੁਲਿਸ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।

ਜੋਤੀ ਮਲਹੋਤਰਾ ਵਿਰੁੱਧ ਅਧਿਕਾਰਤ ਭੇਦ ਐਕਟ (1923) ਦੀ ਧਾਰਾ 3 ਅਤੇ 5 ਦੇ ਤਹਿਤ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਭਾਰਤੀ ਅਪਰਾਧਿਕ ਸੰਹਿਤਾ ਦੀ ਧਾਰਾ 152 ਤਹਿਤ ਵੀ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰਤ ਭੇਦ ਐਕਟ (1923) ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਪੁਰਾਣਾ ਕਾਨੂੰਨ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਯੁੱਗ ਤੋਂ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਕਾਨੂੰਨ ਨੂੰ ਇੰਡੀਅਨ ਆਫੀਸ਼ੀਅਲ ਸੀਕਰੇਟਸ ਐਕਟ 1889 ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਜਿਹੜਾ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਨ ਵਿਰੁੱਧ ਬੋਲਦਾ ਸੀ ਉਸ ‘ਤੇ ਇਸ ਕਾਨੂੰਨ ਤਹਿਤ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੂੰਹ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਤੇ ਫਿਰ ਭਾਰਤੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਭੇਦ ਐਕਟ 1904 ਲਾਗੂ ਹੋਇਆ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਕੁਝ ਹੋਰ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ 1923 ਵਿੱਚ, ਇਸ ਕਾਨੂੰਨ ਨੂੰ ਕੁਝ ਹੋਰ ਬਦਲਾਵਾਂ ਨਾਲ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਹੁਣ ਜੋਤੀ ਰਾਣੀ ਵਿਰੁੱਧ ਉਸੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਧਾਰਾ 3 ਅਤੇ ਧਾਰਾ 5 ਤਹਿਤ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਧਾਰਾ 3 ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ‘ਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਜਾਸੂਸੀ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਹੈ। ਕੋਈ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਜੋ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ ਅਜਿਹੀ ਜਗ੍ਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਜਾਣ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਹੈ ਜਾਂ ਜਿੱਥੇ ਜਾਣ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕੋਈ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਸਕੈਚ ਜਾਂ ਮਾਡਲ ਬਣਾਉਣਾ ਜਿਸ ਨਾਲ ਦੁਸ਼ਮਣ ਨੂੰ ਕੋਈ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇ, ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨਾਲ ਕੋਈ ਗੁਪਤ ਕੋਡ ਜਾਂ ਪਾਸਵਰਡ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨਾ, ਜੇਕਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਵਾਪਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਧਾਰਾ 3 ਦੇ ਤਹਿਤ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਜ਼ਾ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਤੱਕ ਹੋਵੇਗੀ ਪਰ ਜੇਕਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਫੌਜ, ਫੌਜ, ਜਲ ਸੈਨਾ, ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਰੱਖਿਆ ਸੌਦੇ ਜਾਂ ਗੁਪਤ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ, ਤਾਂ 14 ਸਾਲ ਦੀ ਕੈਦ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਜੋਤੀ ਮਲਹੋਤਰਾ ਬਾਰੇ ਹਿਸਾਰ ਦੇ ਐਸਪੀ ਸ਼ਸ਼ਾਂਕ ਕੁਮਾਰ ਸਾਵਨ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪਹਿਲਗਾਮ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਗਈ ਸੀ। ਐਸਪੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਜੋਤੀ ਨਾਲ ਹੋਰ ਲੋਕ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਜੋਤੀ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਵਟਸਐਪ, ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਮ ਅਤੇ ਸਨੈਪਚੈਟ ਰਾਹੀਂ ਗੱਲ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਉਸ ‘ਤੇ ਇਸ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਗੱਲਾਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਹੈ। ਜਯੋਤੀ ਮਲਹੋਤਰਾ ਬਾਰੇ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮਈ 2024 ਵਿੱਚ ਹੀ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ‘ਤੇ ਐਨਆਈਏ ਨੂੰ ਜਯੋਤੀ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਜੋਤੀ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਦੂਤਾਵਾਸ ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਕਸ਼ਮੀਰ ਗਈ ਸੀ। ਜੋਤੀ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਖੁਲਾਸਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਹਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਦਾਨਿਸ਼ ਦੇ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਸੀ। ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਦਾਨਿਸ਼ ਨੇ ਜੋਤੀ ਰਾਹੀਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਮਾਹੌਲ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਪੋਸਟਾਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਸਨ ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਛਵੀ ਸੁਧਰ ਸਕਦੀ ਸੀ। ਜੋਤੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸੰਪਰਕਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਲੁਕਾਉਣ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਸੇਵ ਕੀਤੇ ਸਨ।

Related posts

ਭਾਰਤ ‘ਚ ਪਿਛਲੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਤੇਲ-ਗੈਸ ਦੀ ਖੋਜ ਵਿੱਚ 76% ਵਾਧਾ !

admin

ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 17 ਮਹਿਲਾ ਕੈਡਿਟ ਐਨਡੀਏ ਤੋਂ ਪਾਸ ਆਊਟ ਹੋਏ !

admin

ਗੋਆ 100 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸਾਖਰਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਭਾਰਤ ਦਾ ਦੂਜਾ ਰਾਜ ਬਣਿਆ !

admin