ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਲੋਂ ਬੀਤੀ ਰਾਤ ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਰਹੱਦਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਕਈ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਡਰੋਨ ਭੇਜਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੇ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਯੂਨਿਟਾਂ ਦੁਆਰਾ ਉਧਮਪੁਰ, ਸਾਂਬਾ, ਜੰਮੂ, ਅਖਨੂਰ, ਨਗਰੋਟਾ ਅਤੇ ਪਠਾਨਕੋਟ ਸੈਕਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੌਰਾਨ 50 ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਡਰੋਨ ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ।
ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਤਣਾਅ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਸਿਖਰ ‘ਤੇ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਹਮਲੇ ਨਾਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਹੰਕਾਰ ਚਕਨਾਚੂਰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਇੱਕ F-16 ਅਤੇ ਦੋ JF-17 ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਡੇਗ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦਾ AWACS ਜਹਾਜ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਜਹਾਜ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਅੰਦਰ ਡਿੱਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੀਆਂ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਇਕਾਈਆਂ ਨੇ ਵੀ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਡਰੋਨ ਹਮਲਿਆਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ। ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਾਲੇ ਵਧਦੇ ਤਣਾਅ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਜੰਮੂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਵਾਈ ਪੱਟੀ ‘ਤੇ ਰਾਕੇਟ ਦਾਗੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੀ ਚੌਕਸੀ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੇ ਇਸ ਹਮਲੇ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਕਾਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਬੀਤੀ ਰਾਤ ਜਦੋਂ ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਰਹੱਦਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਕਈ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਝੁੰਡ ਡਰੋਨ ਭੇਜਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਤਾਂ ਊਧਮਪੁਰ, ਸਾਂਬਾ, ਜੰਮੂ, ਅਖਨੂਰ, ਨਗਰੋਟਾ ਅਤੇ ਪਠਾਨਕੋਟ ਸੈਕਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੇ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਯੂਨਿਟਾਂ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੌਰਾਨ 50 ਤੋਂ ਵੱਧ ਡਰੋਨ ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਡਰੋਨ-ਰੋਧੀ ਅਤੇ ਘੱਟ-ਉਚਾਈ ਵਾਲੇ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਐਸ-400 ਅਤੇ ਐਫ-70 ਜਹਾਜ਼-ਰੋਧੀ ਤੋਪਾਂ ਅਤੇ ਸੋਵੀਅਤ ਮੂਲ ਦੀਆਂ ZSU-23-4 ਸ਼ਿਲਕਾ ਯੂਨਿਟਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਉੱਨਤ ਕਾਊਂਟਰ-ਯੂਏਐਸ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਜੋ ਕਿ ਹਵਾਈ ਖਤਰਿਆਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਦੀ ਫੌਜ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਯੋਗਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਜੰਮੂ ਵਿੱਚ ਹਵਾਈ ਪੱਟੀ ‘ਤੇ ਰਾਕੇਟ ਦਾਗੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੀ ਚੌਕਸੀ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੇ ਇਸ ਹਮਲੇ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਕਾਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕ S-400 ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੇ ਤੁਰੰਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵੱਲੋਂ ਦਾਗੀਆਂ ਗਈਆਂ 8 ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਨੂੰ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਫੌਜ ਦੇ ਸੂਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਜੰਮੂ ਹਵਾਈ ਪੱਟੀ ਸੀ, ਪਰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਾਰਨ ਵੱਡਾ ਨੁਕਸਾਨ ਟਲ ਗਿਆ।
ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਈਐਨਐਸ ਵਿਕਰਾਂਤ ਨੇ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਦਿਖਾਈ। ਪਹਿਲਗਾਮ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਵਧੇ ਤਣਾਅ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਅਰਬ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਆਈਐਨਐਸ ਵਿਕਰਾਂਤ ਤਾਇਨਾਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੇਵੀ ਸਟ੍ਰਾਈਕ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਕਾਰਵਾਰ ਤੱਟ ਦੇ ਨੇੜੇ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸਦੇ ਸਟ੍ਰਾਈਕ ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਕੈਰੀਅਰ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ, ਫ੍ਰੀਗੇਟ, ਐਂਟੀ-ਸਬਮਰੀਨ ਜੰਗੀ ਜਹਾਜ਼ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਹਾਇਤਾ ਜਹਾਜ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨਾਂ ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦੀ ਟਿਕਾਣਿਆਂ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਜਿਹਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਜੰਗ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਫੌਜਾਂ ਢੁਕਵਾਂ ਜਵਾਬ ਦੇ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੇ ਵਲੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਮਲੇ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਦੇ ਲਈ ਰੂਸ ਦੀ ZSU-23-4 ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਰੂਸੀ ਉਪਨਾਮ ‘ਸ਼ਿਲਕਾ’ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ZSU-23-4 ਸਵੈਚਾਲਿਤ ਪ੍ਰਣਾਲੀ, ਇੱਕ ਟਰੈਕ ਕੀਤੇ ਚੈਸੀ ‘ਤੇ ਚਾਰ 23 ਮਿਲੀਮੀਟਰ ਆਟੋਕੈਨਨ ਮਾਊਂਟ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ 20 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਟੀਚਿਆਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਇੱਕ ਰਾਡਾਰ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰਤੀ ਮਿੰਟ 4,000 ਰਾਉਂਡ ਫਾਇਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਛੋਟੇ ਡਰੋਨਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਇਸਨੂੰ ਨੇੜਤਾ-ਫਿਊਜ਼ ਗੋਲਾ ਬਾਰੂਦ ਅਤੇ ਉੱਨਤ ਅੱਗ-ਨਿਯੰਤਰਣ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨਾਲ ਅਪਗ੍ਰੇਡ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਤੇਜ਼ ਅੱਗ ਅਤੇ ਰਾਡਾਰ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਇਸਨੂੰ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਯੂਏਵੀ ਲਈ ਸਗੋਂ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰਾਂ ਅਤੇ ਹਲਕੇ ਬਖਤਰਬੰਦ ਵਾਹਨਾਂ ਲਈ ਵੀ ਘਾਤਕ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ।
7-8 ਮਈ 2025 ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ, ਜੰਮੂ, ਪਠਾਨਕੋਟ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਅਤੇ 15 ਹੋਰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜੀ ਠਿਕਾਣਿਆਂ ‘ਤੇ ਡਰੋਨ ਅਤੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਹਮਲੇ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਆਕਾਸ਼ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੇ ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ਵੱਲ ਜਾ ਰਹੇ ਇੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ JF-17 ਜੈੱਟ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੇ ਡਰੋਨ ਅਤੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਨੂੰ ਟਰੈਕ ਕਰਨ ਅਤੇ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਇਹ ਇੱਕ ਮੱਧਮ ਦੂਰੀ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਤੋਂ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਮਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੈ ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੁਆਰਾ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਡੀਆਰਡੀਓ ਦੁਆਰਾ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੀ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਹੈ। 8 ਮਈ 2025 ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ 15 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਫੌਜੀ ਟਿਕਾਣਿਆਂ ‘ਤੇ ਡਰੋਨ ਅਤੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਹਮਲੇ ਕਰਨ ਦੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਕਾਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।