ਝਾਰਖੰਡ – ਤ੍ਰਿਕੁਟ ਪਹਾੜ ਦੇ ਰੋਪਵੇਅ ਵਿੱਚ ਰਾਤ ਭਰ ਫਸੇ 48 ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਲਈ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ, ਸੈਨਾ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਤੇਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਐਤਵਾਰ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਹੋਏ ਹਾਦਸੇ ਦੇ ਕਰੀਬ 20 ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਤਕ 16 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੈਬਿਨ ‘ਚੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਬਚਾਅ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੁਪਹਿਰ ਕਰੀਬ ਇੱਕ ਵਜੇ ਔਰਤ ਸਮੇਤ ਤਿੰਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਐਂਬੂਲੈਂਸ ਰਾਹੀਂ ਦੇਵਘਰ ਦੇ ਸਦਰ ਹਸਪਤਾਲ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ।
ਇੱਥੇ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਮੁੱਢਲੀ ਸਹਾਇਤਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਚਾਈ ਗਈ ਔਰਤ ਆਸ਼ਾ ਟਿਬਰੇਵਾਲ ਨੂੰ ਡੀਹਾਈਡ੍ਰੇਸ਼ਨ ਪਾਇਆ ਗਿਆ, ਜਦਕਿ ਬਾਕੀਆਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਨਾਰਮਲ ਹੈ। ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦੇ ਗਏ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦੀਪ ਤਿਬਰੇਵਾਲ, ਸ਼ੁਭਮ ਟਿਬਰੇਵਾਲ ਅਤੇ ਆਸ਼ਾ ਟਿਬਰੇਵਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਮੁਜ਼ੱਫਰਪੁਰ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਹਨ।
ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਇੱਕ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਦੇ ਕਮਾਂਡੋਜ਼ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕੈਬਿਨ ਤੋਂ ਏਅਰਲਿਫਟ ਕੀਤਾ। ਫੌਜ ਦੇ ਜਵਾਨ ਰੱਸੀ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਅੱਠ ਨੰਬਰ ਦੇ ਕੈਬਿਨ ਤਕ ਪਹੁੰਚੇ। ਫਿਰ ਉਸ ਨੇ ਕੈਬਿਨ ਦਾ ਗੇਟ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਅਤੇ ਇਕ-ਇਕ ਕਰਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਸਥਾਨਕ ਨੌਜਵਾਨ ਪੰਨਾਲਾਲ ਨੇ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਤੋਂ 50 ਫੁੱਟ ਉੱਚੇ ਲਟਕਦੇ ਕੈਬਿਨ ‘ਚੋਂ ਕੁਰਸੀ ਨੂੰ ਰੱਸੀ ਨਾਲ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਇਕ-ਇਕ ਕਰਕੇ ਚਾਰ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਉਤਾਰਿਆ। ਸਥਾਨਕ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਟੀਮ ਵੀ ਬਚਾਅ ਮੁਹਿੰਮ ‘ਚ ਫੌਜ ਦੇ ਜਵਾਨਾਂ ਅਤੇ NDRF ਦੀ ਟੀਮ ਦਾ ਸਾਥ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਬੇਨਤੀ ‘ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਰਾਹੀਂ ਫਸੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ITBP, ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੇ ਲਗਭਗ 100 ਜਵਾਨ ਇਸ ਸਮੇਂ ਤ੍ਰਿਕੁਟ ਪਹਾੜ ‘ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਹਨ।ਇੱਥੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਏਅਰਲਿਫਟ ਕਰਕੇ ਸਦਰ ਹਸਪਤਾਲ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਲਈ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਚਾਰ ਐਂਬੂਲੈਂਸਾਂ ਏਅਰਪੋਰਟ ‘ਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਹੁਣ ਦੋ ਹੋਰ ਐਂਬੂਲੈਂਸਾਂ ਨੂੰ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਟੀਮ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਐਤਵਾਰ ਸ਼ਾਮ ਰੋਪਵੇਅ ਦੇ ਟੁੱਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਥੇ ਫਸੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਦਾ ਕੰਮ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਐਨਡੀਆਰਐਫ ਅਤੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਸਥਾਨਕ 30 ਮੈਂਬਰੀ ਟੀਮ ਪੂਰੀ ਰਾਤ ਇੱਥੇ ਰਹੀ। ਇੱਥੇ ਸੋਮਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਮੰਤਰੀ ਹਾਫਿਜ਼ੁਲ ਹਸਨ ਅੰਸਾਰੀ ਅਤੇ ਰਾਜ ਦੇ ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਜਗਰਨਾਥ ਮਹਤੋ ਵੀ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਏ ਹਨ। ਝਾਰਖੰਡ ਦੇ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਮੰਤਰੀ ਹਾਫਿਜ਼ੁਲ ਹਸਨ ਅੰਸਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਰੋਪਵੇਅ ਦਾ ਸੰਚਾਲਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਦਾਮੋਦਰ ਵੈਲੀ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਬਲੈਕਲਿਸਟ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਸ ਕਿਵੇਂ ਟੁੱਟਿਆ, ਇਸ ਦੀ ਸਾਂਭ-ਸੰਭਾਲ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਇਹ ਜਾਂਚ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ। ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਰਕਟ ਹਾਊਸ ‘ਚ ਦੈਨਿਕ ਜਾਗਰਣ ਦੇ ਸਵਾਲ ‘ਤੇ ਮੰਤਰੀ ਹਾਫਿਜ਼ੁਲ ਹਸਨ ਅੰਸਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੂਰੀ ਘਟਨਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ‘ਚ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਸਵਾਲ ‘ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਹਾੜ ਤੋਂ ਉਤਰਨ ਲਈ ਬਦਲਵੀਂ ਸੜਕ ਬਣਾਈ ਜਾਵੇਗੀ | ਇਸ ਦਾ ਸਰਵੇਖਣ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਘਟਨਾ ਦੁਖਦ ਹੈ। ਆਖਿਰਕਾਰ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ‘ਚ ਤਕਨੀਕੀ ਖਰਾਬੀ ਕਿਵੇਂ ਆਈ, ਇਸ ਦੀ ਪੂਰੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪ੍ਰੇਟਰ ਦੀ ਪੂਰੀ ਟੀਮ ਦੇ ਭੱਜਣ ਦੇ ਸਵਾਲ ‘ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਬਲੈਕ ਲਿਸਟ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਫਸੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਅਤੇ ਰੋਪਵੇਅ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਟੈਂਡਰ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਤ੍ਰਿਕੁਟਾ ਪਹਾੜ ‘ਤੇ 26 ਟਰਾਲੀਆਂ ਨਾਲ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਰੋਪਵੇਅ, ਕੱਲ੍ਹ 24 ਨਾਲ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ: ਧਿਆਨ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਤ੍ਰਿਕੁਟਾ ਪਹਾੜ ‘ਤੇ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਰੋਪਵੇਅ ਕੁੱਲ 26 ਟਰਾਲੀਆਂ ਨਾਲ ਚੱਲਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਸਿਰਫ 24 ਚੱਲ ਰਹੇ ਸਨ। 2 ਟਰਾਲੀਆਂ ਦੀ ਸਾਂਭ-ਸੰਭਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਹਾਦਸੇ ਦੇ ਸਮੇਂ ਰੋਪਵੇਅ ਦੇ 20 ਕੈਬਿਨਾਂ ਵਿੱਚ 80 ਯਾਤਰੀ ਸਵਾਰ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ‘ਚੋਂ ਐਤਵਾਰ ਰਾਤ ਤੱਕ 8 ਕੈਬਿਨਾਂ ‘ਚ ਫਸੇ ਕਰੀਬ 28 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕੱਢ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਦਕਿ ਹੁਣ 12 ਹੋਰ ਟਰਾਲੀਆਂ ‘ਚ ਫਸੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਲਈ ਮੁਹਿੰਮ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਪਹਾੜ ਦੀ ਚੋਟੀ ‘ਤੇ ਫਸੇ ਕਰੀਬ 25 ਤੋਂ 30 ਲੋਕ ਪੈਦਲ ਹੀ ਹੇਠਾਂ ਉਤਰ ਗਏ।
ਤ੍ਰਿਕੁਟ ਪਰਵਤ ‘ਤੇ ਝਾਰਖੰਡ ਦਾ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਰੋਪਵੇਅ: ਝਾਰਖੰਡ ਦਾ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਰੋਪਵੇਅ ਦੇਵਘਰ ਦੇ ਤ੍ਰਿਕੁਟ ਪਰਵਤ ‘ਤੇ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਇੱਥੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸੈਲਾਨੀ ਪਹਾੜ ‘ਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਰੋਪਵੇਅ ਨੇ ਆਪਣਾ ਸਫਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਇਸ ਦੇ ਉਪਰਲੇ ਪੱਧਰ ਦੀ ਰੱਸੀ ਟੁੱਟ ਗਈ। ਰੋਪਵੇਅ ਦਾ ਸੰਚਾਲਨ ਦਾਮੋਦਰ ਵੈਲੀ ਕੰਪਨੀ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸਾਲਾਨਾ ਕਰੀਬ 80 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਰੋਪਵੇਅ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਤੋਂ 12 ਕੈਬਿਨ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਤੋਂ 12 ਕੈਬਿਨ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਚੱਲਦੇ ਹਨ। ਉਪਰੋਂ ਹੇਠਾਂ ਆ ਰਹੇ ਰੋਪਵੇਅ ਦਾ ਰਸਤਾ ਟੁੱਟਣ ਕਾਰਨ ਇਹ ਘਟਨਾ ਵਾਪਰੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਰੋਪਵੇਅ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਹੇਠਾਂ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਤੱਕ ਰਸ ਟੁੱਟਿਆ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਵਿੱਚ ਉਪਰਲੇ ਦੋ ਕੈਬਿਨਾਂ ਦੇ ਸਵਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੱਟਾਂ ਲੱਗੀਆਂ ਹਨ। ਤ੍ਰਿਕੁਟ ਰੋਪਵੇਅ ਸਾਈਟ ਇੰਚਾਰਜ ਵਿਨੀਤਾ ਸਿਨਹਾ ਨੇ ਹਾਦਸੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਸਦਮੇ ‘ਚ ਹਾਂ। ਬਚਾਅ ਟੀਮ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਧੀਰਜ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਫਸੇ ਹੋਏ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹਾਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਰੋਪਵੇਅ ਦਾ ਕੈਬਿਨ ਬਹੁਤ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਪੈਦਾ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਇਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਵਧਾਵਾਂਗੇ। ਅਸੀਂ ਯਾਤਰੀਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਹਾਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਰ ਜ਼ਰੂਰਤ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।