ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ – ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਕਾਰਨ ਕੋਰੋਨਾ ਦੀ ਲਾਗ ਨਹੀਂ ਫੈਲੀ ਪਰ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦਾ ਗ੍ਰਾਫ ਹੇਠਾਂ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਦੇਸ਼ ‘ਚ ਕੁਦਰਤੀ ਇਮਿਊਨਿਟੀ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਤੀਜੀ ਲਹਿਰ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵੀ ਵਿਆਪਕ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਕਨਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਡਸਟਰੀ (CII) ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ IIT ‘ਚ ਸਥਾਪਿਤ ਰਿਸਕ ਸਰਵੀਲੈਂਸ ਸੈਂਟਰ ਦੀ ਤਾਜ਼ਾ ਰਿਪੋਰਟ ‘ਚ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਦੂਜੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ, ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾ ਦੀ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ 19 ਦੇ ਫੈਲਣ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਡੈਲਟਾ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਫੈਲਣ ‘ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਫਾਰਮੂਲਾ ਮਾਡਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕੇਂਦਰ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਪਹਿਲੀ ਰਿਪੋਰਟ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਆਈਆਈਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰੋ. ਮਨਿੰਦਰਾ ਅਗਰਵਾਲ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ 21 ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਡੈਲਟਾ ਦੇ ਫੈਲਣ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕਾਰਕਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਡੈਲਟਾ ਮਿਊਟੈਂਟ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਸਲ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲੋਂ ਦੁੱਗਣਾ ਛੂਤਕਾਰੀ ਸੀ। ਆਬਾਦੀ ਦੀ ਘਣਤਾ ਅਤੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕਮਜ਼ੋਰ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਨੇ ਡੈਲਟਾ ਦੇ ਫੈਲਣ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ। ਸੰਪਰਕ ਦਰ ਜਾਂ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਆਬਾਦੀ ਜਿੰਨੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਵੇਗੀ, ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਫੈਲਣਾ ਓਨੀ ਹੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਹੋਵੇਗਾ। ਦੋਵੇਂ ਕਾਰਕਾਂ ਨੇ ਡੈਲਟਾ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦੀ ਦਰ ਨੂੰ 80 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਟੈਸਟਿੰਗ, ਟੈਸਟਿੰਗ ਰਣਨੀਤੀ, ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਆਮਦਨ ਅਤੇ ਚੋਣਾਂ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਇਕੱਠਾਂ ਵਰਗੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਬਹੁਤੀ ਨਿਭਾਉਂਦੀ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਈ। ਓਮੀਕ੍ਰੋਨ ਵੇਵ ਦੌਰਾਨ ਇਹ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਜਦੋਂ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਚੋਣਾਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਸਨ, ਸੰਕਰਮਣ ਦਾ ਗ੍ਰਾਫ ਹੇਠਾਂ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਦੂਜੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ 15 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਓਮੀਕ੍ਰੋਨ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦੀ ਗਤੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਲਹਿਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੁਦਰਤੀ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕਤਾ ਅਤੇ ਟੀਕਾਕਰਨ ਬਾਰੇ ਡਾਟਾ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ। ਨਵੰਬਰ 2021 ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਓਮੀਕ੍ਰੋਨ ਮਿਊਟੈਂਟ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੀ ਪਹੁੰਚ 100 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੀ ਪਰ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਣ ਘੱਟ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸੀ। ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਿਕਸਤ ਇਮਿਊਨਿਟੀ ਨੇ ਓਮੀਕ੍ਰੋਨ ਦੀ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਇਮਿਊਨਿਟੀ, ਯਾਨੀ ਸਵੈ-ਵਿਕਸਿਤ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਟੀਕਾਕਰਣ ਤੋਂ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਤਾ, ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਵੈਕਸੀਨ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸਮਰੱਥਾ ਨਾਲੋਂ ਕੁਦਰਤੀ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕਤਾ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਸੀ।