ਕੋਲੰਬੋ – ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਾਨਿਲ ਵਿਕਰਮਾਸਿੰਘੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਇੱਕ ਸਾਲ ਹੋਰ ਰਹੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਦੀਵਾਲੀਆ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਬਾਹਰੋਂ ਸੋਚਣਾ ਪਵੇਗਾ ਅਤੇ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਅਤੇ ਪਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਵਰਗੇ ਨਵੇਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ‘ਚਲੋ ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ ਨੂੰ ਰੀਸੈਟ ਕਰੀਏ’ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਸੰਮੇਲਨ ‘ਚ ਬੋਲਦੇ ਹੋਏ ਵਿਕਰਮਾਸਿੰਘੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੇਸ਼ ‘ਚ ਸੁਧਾਰਾਂ ਲਈ ਉੱਚ ਟੈਕਸ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਵੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ।
ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ ਨੂੰ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਅਤੇ ਪਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਵਰਗੇ ਨਵੇਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਹੋਵੇਗਾ
ਵਿਕਰਮਸਿੰਘੇ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਅਗਲੇ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਇੱਕ ਸਾਲ ਤਕ, ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਜੁਲਾਈ ਤਕ ਸਾਨੂੰ ਔਖੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚੋਂ ਗੁਜ਼ਰਨਾ ਪਵੇਗਾ।’ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਿਕਵਰੀ ਲਈ ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ ਨੂੰ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਅਤੇ ਪਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਵਰਗੇ ਨਵੇਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਆਰਥਿਕਤਾ ਵਿੱਚ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਦੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ
ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਟਾਪੂ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਦੋ ਵੱਡੀਆਂ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ, “ਜੋ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਉਹ ਹੈ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ।” ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਭਾਰਤੀ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਵਾਧੇ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇੱਥੇ ਕੋਲੰਬੋ, ਹੰਬਨਟੋਟਾ ਅਤੇ ਤ੍ਰਿੰਕੋਮਾਲੀ ਵਿੱਚ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਰਣਨੀਤਕ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।
ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਾੜੇ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਵਿੱਚੋਂ ਗੁਜ਼ਰ ਰਿਹੈ
ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ 1948 ਵਿੱਚ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਸਭ ਤੋਂ ਭੈੜੇ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਵਿੱਚੋਂ ਗੁਜ਼ਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਸੰਕਟ ਕਾਰਨ ਈਂਧਨ ਦੀ ਕਮੀ ਨਾਲ ਬਰਾਮਦ ਉਦਯੋਗ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੈ। ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਉਦਯੋਗ, ਜੋ ਕਿ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੀ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਸੀ, ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ -19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਰਥਿਕ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ ਕਾਰਨ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਵਿਕਰਮਸਿੰਘੇ ਨੂੰ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਸੰਸਦ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੁਣਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਗੋਟਾਬਾਯਾ ਰਾਜਪਕਸ਼ੇ ਦੇ ਬਾਕੀ ਬਚੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰੇਗਾ, ਜੋ ਦੇਸ਼ ਛੱਡ ਕੇ ਭੱਜ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਸਰਕਾਰ ਵਿਰੋਧੀ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
ਪਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਖੇਤਰ ‘ਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ
ਵਿਕਰਮਸਿੰਘੇ, ਜਿਸ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਦੀਵਾਲੀਆ ਦੱਸਿਆ ਸੀ, ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਰਥਿਕ ਸੁਧਾਰਾਂ ਲਈ ਉੱਚ ਟੈਕਸ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਪਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਖੇਤਰ ‘ਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। “ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਜਿੰਨੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਊਰਜਾ ਹੋਵੇਗੀ, ਓਨੀ ਹੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੁਸੀਂ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਵੇਚ ਸਕਦੇ ਹੋ,” ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹੋਰ ਨਵਿਆਉਣਯੋਗ ਊਰਜਾ ਉਪਲਬਧ ਰੱਖੋ। ਸਾਨੂੰ ਬਾਕਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਸੋਚਣਾ ਪਵੇਗਾ।
ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਮਦਦ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ
ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਰਜ਼ ਡਿਫਾਲਟ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਇਸ ਸਮੇਂ ਇੱਕ ਸੰਭਾਵਿਤ ਬੇਲਆਉਟ ਪੈਕੇਜ ਲਈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁਦਰਾ ਫੰਡ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਆਰਥਿਕ ਨੀਤੀ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਤੱਕ ਕੋਈ ਸਹਾਇਤਾ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਚੱਲ ਰਹੇ IMF ਬੇਲਆਊਟ ਯਤਨਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਵਿਕਰਮਸਿੰਘੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਪੁਨਰਗਠਨ ‘ਤੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਸਲਾਹਕਾਰ ਕੰਮ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਵਿਕਰਮਸਿੰਘੇ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਇਹ ਅਜਿਹਾ ਪੜਾਅ ਹੋਵੇਗਾ ਜੋ ਅਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਰਜ਼ੇ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਕਰਜ਼ੇ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਔਖਾ ਸਮਾਂ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਪਹਿਲੇ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਔਖੇ ਹੋਣਗੇ।
60 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੀ 21 ਕਰੋੜ ਆਬਾਦੀ ਵਿੱਚੋਂ 60 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹਨ। ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਵਾਧੂ ਫੰਡ ਰੱਖੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਸਿਆਸੀ ਸਥਿਰਤਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ
ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਹੇ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਵਿਕਰਮਸਿੰਘੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲੋੜੀਂਦੇ ਸੁਧਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਥਿਰਤਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਤੇਲ ਦੀ ਕਮੀ ਅਤੇ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਦੇਖ ਚੁੱਕੇ ਹਾਂ।