ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਨੇ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਦਲ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ, ਮਨੋਰੰਜਨ ਅਤੇ ਗਿਆਨ ਦਾ ਬੇਅੰਤ ਸਰੋਤ ਬਣ ਕੇ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਆਸਾਨ ਅਤੇ ਸੁਵਿਧਾਜਨਕ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰ, ਇਸਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਨੇ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਚੁਣੌਤੀ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇੰਟਰਨੈਟ ਦੀ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਇੰਨੀ ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਅਣਐਲਾਨੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਕਹਿਣਾ ਕੋਈ ਅਤਿਕਥਨੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ।
ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇੰਟਰਨੈਟ ਦੀ ਆਦਤ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈਟ ਤੇ ਬਿਤਾਏ ਗਏ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਬੰਧ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਹੈ.ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਅਲੱਗ-ਥਲੱਗਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਸਾਡੇ ਦਿਮਾਗ ਦੀ ਬਣਤਰ ‘ਤੇ ਡੂੰਘਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ, ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਨਜ਼ਰੀਏ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
‘ਸਾਈਬਰ ਐਡਿਕਸ਼ਨ’ ਜਾਂ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਲਤ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਆਨਲਾਈਨ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇੰਨਾ ਰੁੱਝ ਜਾਣਾ ਕਿ ਇਹ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਮਾਨਸਿਕ, ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਵਿਘਨ ਪਾਉਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇੰਟਰਨੈੱਟ – ਮੀਡੀਆ, ਗੇਮਜ਼, ਵੀਡੀਓ ਸਟ੍ਰੀਮਿੰਗ ਅਤੇ ਬੇਲੋੜੀ ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਿੰਗ ਇਸ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਇੱਕ ਆਮ ਆਦਮੀ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਘੰਟਿਆਂ ਬੱਧੀ ਇੰਟਰਨੈਟ ਤੇ ਬਿਤਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇਸਮਾਂ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੰਟਰਨੈਟ ਦੀ ਅਸੀਮਿਤ ਵਰਤੋਂ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਘਨ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਸੂਚਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸੂਚਨਾਵਾਂ ਦਾ ਲਗਾਤਾਰ ਹੜ੍ਹ ਸਾਡੀ ਇਕਾਗਰਤਾ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਕੰਮ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਦੇਣ, ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਸਮਝਣ ਅਤੇ ਸਮਾਈਲ ਕਰਨ ਦੀ ਸਾਡੀ ਯੋਗਤਾ ‘ਤੇ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਲਤ ਦਾ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ‘ਤੇ ਡੂੰਘਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਕ੍ਰੀਨ ਟਾਈਮ ਚਿੰਤਾ, ਉਦਾਸੀ ਅਤੇ ਇਕੱਲਤਾ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨੌਜਵਾਨ ਅਤੇ ਕਿਸ਼ੋਰ, ਜੋ ਆਪਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਮਾਂ ਔਨਲਾਈਨ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ‘ਤੇ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਤ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਲਤ ਸਰੀਰਕ ਸਿਹਤ ਲਈ ਵੀ ਖਤਰਨਾਕ ਸਾਬਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਕਰੀਨ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਲਗਾਤਾਰ ਬੈਠਣ ਨਾਲ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਥਕਾਵਟ, ਸਿਰ ਦਰਦ, ਮੋਟਾਪਾ ਅਤੇ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਧ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਅਨਿਯਮਿਤ ਰੁਟੀਨ ਅਤੇ ਨੀਂਦ ਦੀ ਕਮੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਰਹੀ ਹੈ। ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਲਤ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਗਾਮਾ ਐਮੀਨੋਬਿਊਟੀਰਿਕ ਐਸਿਡ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਐਸਿਡ ਦਿਮਾਗੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਤਸੁਕਤਾ, ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਨੀਂਦ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਜੀਏਬੀਏ ਪੱਧਰ ਅਸੰਤੁਲਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੇ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਬੇਚੈਨੀ, ਬੇਚੈਨੀ, ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਉਦਾਸੀ ਨੂੰ ਵਧਾਵਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਲਤ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਨਿਊਰਲ ਸਰਕਟਾਂ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਵੇਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਸਿਹਤ ‘ਤੇ ਗੰਭੀਰ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈ ਰਹੇ ਹਨ। ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਲਤ ਸ਼ਰਾਬ ਅਤੇ ਸਿਗਰਟ ਦੀ ਲਤ ਜਿੰਨੀ ਖਤਰਨਾਕ ਹੁੰਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਡਿਜੀਟਲ ਡੀਟੌਕਸ, ਸਮਾਂ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਇਸ ਲਤ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।