ਭਾਰਤ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ ਨੇ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਵਡੋਦਰਾ ਸਥਿਤ ਗਤੀ ਸ਼ਕਤੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (ਜੀਐਸਵੀ) ਦੇ ਕਨਵੋਕੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਡੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਬਲਾਂ ਨੂੰ ਲਾਮਬੰਦ ਕਰਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸਹੀ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਉਪਕਰਣ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਤੱਕ ਨਿਰਵਿਘਨ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ‘ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ’ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਿਰਣਾਇਕ ਕਾਰਕ ਸੀ। ਅੱਜ ਦੇ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ, ਜੰਗਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਬੰਦੂਕਾਂ ਅਤੇ ਗੋਲੀਆਂ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ, ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਪਹੁੰਚਾ ਕੇ ਜਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ‘ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ’ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੀ ਇੱਕ ਜੀਵਤ ਉਦਾਹਰਣ ਸੀ।
ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਨੂੰ ਰਣਨੀਤਕ ਮਹੱਤਵ ਤੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਨਾ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਸਾਮਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਜੋਂ। ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਲੜ ਰਹੇ ਸਿਪਾਹੀ ਹੋਣ ਜਾਂ ਆਫ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਕਰਮਚਾਰੀ, ਸਰੋਤਾਂ ਦੇ ਤਾਲਮੇਲ ਜਾਂ ਸਹੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ, ਸਭ ਤੋਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਇਰਾਦੇ ਵੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਉਹ ਸ਼ਕਤੀ ਹੈ ਜੋ ਹਫੜਾ-ਦਫੜੀ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਣ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਮਾਪ ਸਿਰਫ਼ ਹਥਿਆਰ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਸਰੋਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵੀ ਹੈ। ਜੰਗ ਹੋਵੇ, ਆਫ਼ਤ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ, ਉਹ ਦੇਸ਼ ਜੋ ਆਪਣੀ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਲੜੀ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਸਭ ਤੋਂ ਸਥਿਰ, ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਇੱਛਾਵਾਂ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕਰਨ ਵਿੱਚ GSV ਵਰਗੇ ਸੰਸਥਾਨਾਂ ਦੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਨੋਟ ਕੀਤਾ। ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਤਰੱਕੀ ਵਿੱਚ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਪੂਰਵ-ਉਤਪਾਦਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਖਪਤ ਤੱਕ ਹਰ ਪੜਾਅ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਵਾਲੇ ਮੁੱਖ ਥੰਮ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਕਿਹਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ GDP ਵਿੱਚ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਅਤੇ ਅਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਦੱਸਿਆ, ਅਤੇ COVID ਦੌਰਾਨ ਇਸਦੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਵੀ ਰੇਖਾਂਕਿਤ ਕੀਤਾ, ਜਦੋਂ ਲੱਖਾਂ ਟੀਕੇ, ਆਕਸੀਜਨ ਸਿਲੰਡਰ ਅਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਟੀਮਾਂ ਲੋੜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਇੱਕ ਜਗ੍ਹਾ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਜਗ੍ਹਾ ਗਈਆਂ।
ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ 11 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਬੇਮਿਸਾਲ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੀ ਨੀਂਹ ਨੀਤੀ ਸੁਧਾਰਾਂ ਅਤੇ ਮਿਸ਼ਨ ਮੋਡ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਰਾਹੀਂ ਇੱਕ ਸੰਪੂਰਨ ਅਤੇ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਪਹੁੰਚ ਨਾਲ ਰੱਖੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਭੌਤਿਕ ਸੰਪਰਕ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਬਲਕਿ ਆਰਥਿਕ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਲਾਗਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ ਅਤੇ ਸੇਵਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, “ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਗਤੀਸ਼ਕਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਾਸਟਰ ਪਲਾਨ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਸੱਤ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਥੰਮ੍ਹ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਰੇਲਵੇ, ਸੜਕਾਂ, ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ, ਜਲ ਮਾਰਗਾਂ, ਹਵਾਈ ਅੱਡਿਆਂ, ਮਾਸ ਟ੍ਰਾਂਜ਼ਿਟ ਅਤੇ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਨੀਂਹ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਗਤੀਸ਼ਕਤੀ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਯੋਜਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਹੈ, ਜੋ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਡੇਟਾ-ਅਧਾਰਿਤ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ ਰਾਹੀਂ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਭਵਿੱਖ-ਮੁਖੀ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹੈ।”
ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਨੀਤੀ ‘ਤੇ, ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਇੱਕ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ, ਕੁਸ਼ਲ ਅਤੇ ਲਾਗਤ-ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਨੈੱਟਵਰਕ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ, ਜੋ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਲਾਗਤਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਏਗਾ ਬਲਕਿ ਡੇਟਾ-ਅਧਾਰਿਤ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਨੂੰ ਵੀ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, “ਨੀਤੀ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਮੌਜੂਦਾ 13-14 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਲਾਗਤ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਪੱਧਰ ਤੱਕ ਲਿਆਉਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਘਰੇਲੂ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਮੁਕਾਬਲੇਬਾਜ਼ੀ ਵਧੇਗੀ। ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਲਾਗਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਸਾਰੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਵਧਾਏਗੀ ਅਤੇ ਮੁੱਲ ਜੋੜਨ ਅਤੇ ਉੱਦਮ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੇਗੀ।”
ਜੀਐਸਵੀ ਦੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ‘ਤੇ, ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਿਸ ਗਤੀ ਨਾਲ ਨੌਜਵਾਨ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਹ ਸ਼ਲਾਘਾਯੋਗ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, “ਜੀਐਸਵੀ, ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਕਾਰੀ ਅਧਿਐਨ ਕੇਂਦਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ, ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਅਕਾਦਮਿਕ ਸੰਸਥਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਵਿਚਾਰ, ਇੱਕ ਮਿਸ਼ਨ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ, ਸੰਗਠਿਤ ਅਤੇ ਤਾਲਮੇਲ ਵਾਲੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਇੱਛਾ ਨੂੰ ਸਾਕਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਡਿਜੀਟਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ, ਆਟੋਮੇਸ਼ਨ, ਰੀਅਲ-ਟਾਈਮ ਟਰੈਕਿੰਗ, ਏਆਈ-ਸਮਰੱਥ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਪੂਰਵ ਅਨੁਮਾਨ ਅਤੇ ਟਿਕਾਊ ਮਾਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਦੱਸਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਤਰੱਕੀ ਲਈ ਜੀਐਸਵੀ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ।