ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਡਾ. ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਨਵਰ ਇਬਰਾਹਿਮ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਰਕੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀਆਂ ਸਫਲ ਆਸੀਆਨ ਸੰਮੇਲਨ ਲਈ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਡਾ. ਐਸ. ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਅੱਜ 27 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਕੁਆਲਾਲੰਪੁਰ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੇ 20ਵੇਂ ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਭਾਰਤ-ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ, ਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਡਾ. ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਆਸੀਆਨ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆਈ ਹਮਰੁਤਬਾ ਚੋ ਹਿਊਨ ਨਾਲ ਵੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਆਟੋਮੋਟਿਵ, ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ, ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ, ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਜਹਾਜ਼ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਡਾ. ਐਸ. ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਆਸੀਆਨ ਸੰਮੇਲਨ ਦੌਰਾਨ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਅਤੇ ਥਾਈਲੈਂਡ ਦੇ ਆਪਣੇ ਹਮਰੁਤਬਾ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਡਾ. ਐਸ. ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਦੇ ਹਮਰੁਤਬਾ ਵਿਵੀਅਨ ਬਾਲਾਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ ਨੇ ਮੁਲਾਕਾਤ ਦੌਰਾਨ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਹਿਯੋਗ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਦੇ ਮੌਕਿਆਂ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਵੀ ਕੀਤੀ। ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਡਾ. ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦਿਆਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ, “ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਵਿਵੀਅਨ ਬਾਲਾ ਨੂੰ ਮਿਲ ਕੇ ਖੁਸ਼ੀ ਹੋਈ। ਸਾਡਾ ਗਲੋਬਲ ਅਤੇ ਖੇਤਰੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਲਾਭਦਾਇਕ ਵਿਚਾਰ-ਵਟਾਂਦਰਾ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਭਾਰਤ-ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਸਹਿਯੋਗ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਦੇ ਮੌਕਿਆਂ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ।” ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਡਾ. ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਕੁਆਲਾਲੰਪੁਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਥਾਈ ਹਮਰੁਤਬਾ ਸਿਹਾਸਕ ਫੁਆਂਗਕੇਟਕੇਓ ਨਾਲ ਪਹਿਲੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਰਣਨੀਤਕ ਭਾਈਵਾਲੀ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਆਪਣੀ ਇੱਛਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ, “ਸਾਡੀ ਰਣਨੀਤਕ ਭਾਈਵਾਲੀ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।”
ਭਾਰਤ ਨੇ 1992 ਵਿੱਚ ਆਸੀਆਨ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸੈਕਟਰਲ ਡਾਇਲਾਗ ਪਾਰਟਨਰ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਰਸਮੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਿਸਨੂੰ 2002 ਵਿੱਚ ਸਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ਪੱਧਰ ਤੱਕ ਅੱਪਗ੍ਰੇਡ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 2012 ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਹੋਈ 20ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਰਣਨੀਤਕ ਭਾਈਵਾਲੀ ਵਿੱਚ ਉੱਚਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ 2018 ਵਿੱਚ 25ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ‘ਤੇ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸਹਿਯੋਗ ‘ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਸੀ। 2022 ਵਿੱਚ ਸਬੰਧਾਂ ਦੀ 30ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ-ਆਸੀਆਨ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਰਣਨੀਤਕ ਭਾਈਵਾਲੀ ਵਿੱਚ ਉੱਚਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸੰਯੁਕਤ ਐਲਾਨਨਾਮਾ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਟਿਮੋਰ-ਲੇਸਟੇ ਨੂੰ ਕੱਲ੍ਹ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਰਾਸ਼ਟਰਾਂ ਦੇ ਸੰਗਠਨ (ਆਸੀਆਨ) ਦੇ 11ਵੇਂ ਮੈਂਬਰ ਦੇਸ਼ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਟਿਮੋਰ-ਲੇਸਟੇ ਨੇ 2011 ਵਿੱਚ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਇਹ 26 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਆਸੀਆਨ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਵਿਸਥਾਰ ਹੈ। ਕੰਬੋਡੀਆ ਨੂੰ 1999 ਵਿੱਚ ਸੰਗਠਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਕੁਆਲਾਲੰਪੁਰ ਵਿੱਚ 47ਵੇਂ ਆਸੀਆਨ ਸੰਮੇਲਨ ਦੌਰਾਨ ਟਿਮੋਰ-ਲੇਸਟੇ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਜ਼ਾਨਾਨਾ ਗੁਸਮਾਓ ਨੇ ਹੋਰ 10 ਮੈਂਬਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਟਾਪੂ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਉਡੀਕੀ ਜਾ ਰਹੀ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਅਧਿਕਾਰਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਏਕਤਾ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਹੱਥ ਮਿਲਾਇਆ।
ਮਲੇਸ਼ੀਆ 26 ਤੋਂ 28 ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਕੁਆਲਾਲੰਪੁਰ ਕਨਵੈਨਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ ਵਿਖੇ “ਸਮੂਹਿਕਤਾ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ” ਦੇ ਥੀਮ ਹੇਠ 47ਵੇਂ ਆਸੀਆਨ ਸੰਮੇਲਨ ਅਤੇ ਸੰਬੰਧਿਤ ਕਾਨਫਰੰਸਾਂ ਦੀ ਵੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸੱਤ ਭਾਈਵਾਲ ਦੇਸ਼ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ, ਚੀਨ, ਭਾਰਤ, ਜਾਪਾਨ, ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ, ਰੂਸ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਸੰਮੇਲਨ, ਆਸੀਆਨ-ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੰਮੇਲਨ, ਅਤੇ ਆਸੀਆਨ-ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਯਾਦਗਾਰੀ ਸੰਮੇਲਨ, ਜੋ ਕਿ 50 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਸੰਵਾਦ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਵੀ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਵਰਨਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਆਸੀਆਨ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 8 ਅਗਸਤ, 1967 ਨੂੰ ਬੈਂਕਾਕ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਸਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਮੈਂਬਰ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ, ਮਲੇਸ਼ੀਆ, ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼, ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਅਤੇ ਥਾਈਲੈਂਡ ਸਨ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਮੈਂਬਰ ਬਰੂਨੇਈ, ਕੰਬੋਡੀਆ, ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ, ਲਾਓਸ, ਮਲੇਸ਼ੀਆ, ਮਿਆਂਮਾਰ, ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼, ਸਿੰਗਾਪੁਰ, ਥਾਈਲੈਂਡ, ਵੀਅਤਨਾਮ ਅਤੇ ਟਿਮੋਰ-ਲੇਸਟੇ ਹਨ। ਆਸੀਆਨ ਚਾਰਟਰ ਜੋ ਸੰਗਠਨ ਲਈ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾਗਤ ਢਾਂਚਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ 2008 ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਸਕੱਤਰੇਤ ਜਕਾਰਤਾ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਅਗਲੇ ਸਾਲ 2026 ਵਿੱਚ ਆਸੀਅਨ ਸੰਮੇਲਨ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦੇ ਵਿੱਚ ਹੋੇਵਗਾ।