ਭਾਰਤ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਮੁੰਦਰੀ ਖਤਰੇ ਹੁਣ ਤਕਨੀਕੀ ਅਤੇ ਬਹੁਪੱਖੀ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਅਪਰਾਧੀ ਸਮੁੰਦਰੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਕਰਨ ਲਈ ਜੀਪੀਐਸ ਸਪੂਫਿੰਗ, ਰਿਮੋਟ-ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਿਸ਼ਤੀਆਂ, ਏਨਕ੍ਰਿਪਟਡ ਸੰਚਾਰ, ਡਰੋਨ ਅਤੇ ਡਾਰਕ ਵੈੱਬ ਵਰਗੀਆਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਵਾਇਤੀ ਤਰੀਕੇ ਹੁਣ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ, ਅਤੇ ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ, ਮਸ਼ੀਨ ਲਰਨਿੰਗ, ਡਰੋਨ-ਅਧਾਰਤ ਨਿਗਰਾਨੀ, ਸਾਈਬਰ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਵੈਚਾਲਿਤ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਇਹ ਟਿੱਪਣੀਆਂ 29 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਤੱਟ ਰੱਖਿਅਕ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ ਵਿਖੇ ਆਯੋਜਿਤ 42ਵੀਂ ਭਾਰਤੀ ਤੱਟ ਰੱਖਿਅਕ ਕਮਾਂਡਰਜ਼ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦੌਰਾਨ ਕੀਤੀਆਂ। ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕਰਦਿਆਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਮੁੰਦਰੀ ਵਪਾਰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੀ ਜੀਵਨ ਰੇਖਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਵਿਘਨ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਆਰਥਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਦੇਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਤੱਟ ਰੱਖਿਅਕ, ਜਿਸਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸੀਮਤ ਸਰੋਤਾਂ ਨਾਲ ਹੋਈ ਸੀ, ਅੱਜ 152 ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਅਤੇ 78 ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸੰਗਠਨ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ, ਫੋਰਸ ਨੇ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ 1,638 ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਅਤੇ 13,775 ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮਛੇਰਿਆਂ ਨੂੰ ਫੜਿਆ ਹੈ ਅਤੇ 6,430 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥ ਜ਼ਬਤ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਜਿਸਦੀ ਕੀਮਤ ₹37,833 ਕਰੋੜ ਦੱਸੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਜੁਲਾਈ ਤੱਕ, 76 ਖੋਜ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ 74 ਜਾਨਾਂ ਬਚਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਆਪਣੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ, ਤੱਟ ਰੱਖਿਅਕ ਨੇ 14,500 ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਨਾਂ ਬਚਾਈਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਤੱਟ ਰੱਖਿਅਕ ਬਾਹਰੀ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੋਵਾਂ ਮੋਰਚਿਆਂ ‘ਤੇ ਸਰਗਰਮ ਹੈ। ਇਹ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਮੱਛੀਆਂ ਫੜਨ, ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਤਸਕਰੀ, ਮਨੁੱਖੀ ਤਸਕਰੀ, ਸਮੁੰਦਰੀ ਅਪਰਾਧ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਚੱਕਰਵਾਤਾਂ, ਤੇਲ ਦੇ ਛਿੱਟੇ, ਉਦਯੋਗਿਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸੰਕਟ ਦਾ ਵੀ ਤੁਰੰਤ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਸਾਰੇ ਮਨੁੱਖਤਾਵਾਦੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਹਨ। ਮਹਿਲਾ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹਨ ਸਗੋਂ ਪਾਇਲਟ, ਨਿਰੀਖਕ, ਹੋਵਰਕ੍ਰਾਫਟ ਆਪਰੇਟਰਾਂ, ਹਵਾਈ ਆਵਾਜਾਈ ਕੰਟਰੋਲਰਾਂ, ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਵਜੋਂ ਫਰੰਟ ਲਾਈਨਾਂ ‘ਤੇ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸਮਾਵੇਸ਼ੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਦੱਸਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੰਗਾਂ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਹੁਣ ਘੰਟਿਆਂ ਅਤੇ ਸਕਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ, ਸੈਟੇਲਾਈਟ, ਡਰੋਨ ਅਤੇ ਸੈਂਸਰ ਫੈਸਲਾਕੁੰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਭਾਰਤੀ ਤੱਟ ਰੱਖਿਅਕ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ, ਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਲਚਕਤਾ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫੋਰਸ ਨੂੰ 2047 ਤੱਕ ਇੱਕ ਭਵਿੱਖਮੁਖੀ ਰੋਡਮੈਪ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ। ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਤੱਟ ਰੱਖਿਅਕ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਨ ਲਈ ਪੂੰਜੀ ਬਜਟ ਦਾ ਲਗਭਗ 90 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਸਰੋਤਾਂ ‘ਤੇ ਖਰਚ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਜਹਾਜ਼ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ, ਮੁਰੰਮਤ ਅਤੇ ਰੱਖ-ਰਖਾਅ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਹਾਜ਼ ਨਿਰਮਾਣ ਉਦਯੋਗ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਾਨਫਰੰਸ ਸੰਚਾਲਨ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ, ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ, ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੋਤ ਵਿਕਾਸ, ਸਿਖਲਾਈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮੁੱਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਅਤੇ ਤੱਟ ਰੱਖਿਅਕ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇੰਜੀਨੀਅਰ-ਇਨ-ਚੀਫ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ।