ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ – 8 ਸਤੰਬਰ, 2022 ਤੋਂ ਕਰਵਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਐਕਸਰਸਾਈਜ਼ ਰਾਇਲ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆਈ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੁਆਰਾ ਆਯੋਜਿਤ ਇੱਕ ਦੋ-ਸਾਲਾ ਬਹੁ-ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਭਿਆਸ ਹੈ।
17 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਲਗਪਗ 2,500 ਕਰਮਚਾਰੀ ਅਤੇ 100 ਜਹਾਜ਼ ਹਮਲਾਵਰ ਵਿਰੋਧੀ ਹਵਾਈ ਅਤੇ ਰੱਖਿਆਤਮਕ ਵਿਰੋਧੀ ਹਵਾਈ ਯੁੱਧ ਅਭਿਆਸਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੇ। ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਇਸਦਾ ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਫਰਾਂਸ, ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ, ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ, ਜਰਮਨੀ, ਫਰਾਂਸ, ਜਾਪਾਨ, ਮਲੇਸ਼ੀਆ, ਅਮਰੀਕਾ, ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ, ਸਿੰਗਾਪੁਰ, ਕੋਰੀਆ ਗਣਰਾਜ, ਯੂਕੇ, ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼, ਥਾਈਲੈਂਡ, ਕੈਨੇਡਾ ਅਤੇ ਨੀਦਰਲੈਂਡ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਅਭਿਆਸ ਕਾਰਨ ਚੀਨ ਦੀ ਬੇਚੈਨੀ ਵਧ ਗਈ ਹੈ। ਆਖ਼ਰ ਚੀਨ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਵਿਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਫ਼ੌਜੀ ਅਭਿਆਸ ਤੋਂ ਕਿਉਂ ਨਾਰਾਜ਼ ਹੈ?
ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਪਿੱਚ ਬਲੈਕ ਅਭਿਆਸ ਵਿੱਚ 100 ਜਹਾਜ਼ ਅਤੇ 2500 ਫ਼ੌਜੀ ਜਵਾਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਰਾਇਲ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਅਨ ਏਅਰ ਫੋਰਸ (RAAF) ਪਿਚ ਬਲੈਕ ਨੂੰ ਰਣਨੀਤਕ ਭਾਈਵਾਲਾਂ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਐਕਸ਼ਨ ਗਤੀਵਿਧੀ ਲਈ ਆਪਣਾ ਕੈਪਸਟੋਨ ਮੰਨਦੀ ਹੈ। ਅਭਿਆਸ ਪਿੱਚ ਬਲੈਕ ਹਰ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਰਾਇਲ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਅਨ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਦੁਆਰਾ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਇਹ ਜੰਗੀ ਅਭਿਆਸ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜੰਗੀ ਅਭਿਆਸ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉੱਤਰੀ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਡਾਰਵਿਨ ਅਤੇ ਟਿੰਡਲ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਅਭਿਆਸ ਦੀ ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਸੁਖੋਈ-30 ਐਮਕੇਆਈ ਜਹਾਜ਼ ਕਲਾਈਕੁੰਡਾ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਬੇਸ ਤੋਂ ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਿੱਧੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਪਹੁੰਚ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਟੈਂਕਰ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਆਈਐਲ-78 ਦੁਆਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਈਂਧਨ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਡਾਰਵਿਨ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਬੇਸ ਤੋਂ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਸੁਬਾਂਗ ਏਅਰ ਬੇਸ ਲਈ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਉਡਾਣ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆਈ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦਾ ਕੇਸੀ-30ਏ ਟੈਂਕਰ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਸੁਖੋਈ-30 ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਤੇਲ ਭਰੇਗਾ। ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਫੌਜੀਆਂ ਨੂੰ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਜਾਣ ਅਤੇ ਵਾਪਸੀ ਦੌਰਾਨ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆਈ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਅਨੁਭਵ ਸਾਂਝੇ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਵੀ ਮਿਲੇਗਾ।
ਅਭਿਆਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜੀ ਦਲ ਵਿੱਚ 145 ਹਵਾਈ ਯੋਧੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੀ ਗਰੁੜ ਕਮਾਂਡੋ ਟੀਮ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਅਭਿਆਸ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਚਾਰ ਸੁਖੋਈ-30 ਐਮਕੇਆਈ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇੱਕ ਸੀ-130 ਹਰਕਿਊਲਿਸ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸੀ-17 ਗਲੋਬ ਮਾਸਟਰ ਜਹਾਜ਼ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਹਨ।
ਅਭਿਆਸ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲੀ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਗਰੁੱਪ ਕੈਪਟਨ ਸੀਯੂਵੀ ਰਾਓ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਅਭਿਆਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਨੂੰ ਹੋਰ ਤਿੱਖਾ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲੇਗਾ। ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦਰਮਿਆਨ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਬੰਧ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧੇ ਹਨ। ਜੂਨ 2020 ਵਿੱਚ, ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਰਣਨੀਤਕ ਭਾਈਵਾਲੀ ਲਈ ਆਪਣੇ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਇਆ ਅਤੇ ਫੌਜੀ-ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ ਫੌਜੀ ਠਿਕਾਣਿਆਂ ਤੱਕ ਆਪਸੀ ਪਹੁੰਚ ਲਈ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਮਝੌਤੇ ‘ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ।
ਇਸ ਫ਼ੌਜੀ ਅਭਿਆਸ ਨੇ ਚੀਨ ਦੀ ਬੇਚੈਨੀ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਅਭਿਆਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ 17 ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਚੀਨ ਦੇ ਸਬੰਧ ਬਹੁਤੇ ਚੰਗੇ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਵਾਡ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਨਾਲ ਚੀਨ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਝੰਜੋੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਫੌਜੀ ਅਭਿਆਸ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ‘ਚ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਚੀਨ ਤਾਇਵਾਨ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਆਪਣਾ ਫੌਜੀ ਅਭਿਆਸ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਫੌਜੀ ਅਭਿਆਸ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ‘ਚ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਕਾਫੀ ਖਟਾਸ ਵੱਲ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਚੀਨ ਦਾ ਗੁੱਸਾ ਜਾਇਜ਼ ਹੈ।